Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
~ ---- - ------------------ -- --- -- ----------------------- -- -~~~ ~!~~~~~\ <br />
w swoich wierszach Milosz, ale Milosza wzrusza bardziej wiara anonimowych<br />
lub znanych nam tylko z imienia ludzi, z ktorymi zetkll~l<br />
si~ w roznych epokach swojego zycia. Poeta nie moze siy zgodzic,<br />
aby ta wiara miala okazae siy proznq - daremnq skargq wysylan~<br />
w puste niebo. Kolakowski zajmuje si~ religijnymi olbrzymami: teologami,<br />
mistykami. Tymi, ktorych tworczose jyzykowa dotarla do<br />
nas i swiadczy 0 powszechnosci i skali zjawiska cywilizacyjnego. Niewygasajqca<br />
(chyba ze w bardzo jalowych czasach ...) tworczosc religijna<br />
jest w historii starszym towarzyszem filozofii i r6wieSnicq sztuki<br />
i na dobrq sprawy mysl Kolakowskiego celuje w t~ cyw ilizacyjn~<br />
calose, na ktorq skladajq si~ najbardziej udane twory ludzkiej ekspresji.<br />
W tym sensie mowilabym ch~tniej 0 filozofii kultury Kolakowskiego<br />
nil. 0 jego filozofii religii. Zresztq przy obu zaloieniach,<br />
jest to u niego temat ogromny, wielowarstwowy i rozgal~ziony - temat<br />
przepastny, co si~ zowie. N ie bylabym jeszcze w stanie zdac z niego<br />
sprawy inaczej nil. w sposob szkolarski.<br />
Natomiast sympatyczne jest nastawienie, z jakim filozof towarzyszy<br />
perypetiom chrzescijanstwa i katolicyzmu w ciqgu ostatnich<br />
dziesiycioleci. Zniknerly bez sladu zacietrzewione uwagi 0 Koscielesilnym<br />
czynniku regresu spolecznego. Jest poczucie, ze chrzescijanstwo<br />
to jego sprzymierzeniec w trosce 0 swiat. M ajq wspolnych wrog6w<br />
i do pewnego stopnia wsp6lne wartoSci. Do pierwszych nalezy<br />
moralny relatywizm, zanik tabu, "samozatruwajqca siy" cywilizacja<br />
liberalna. Do drugich - trzeba by tu wpisac calq lister praw czlowieka,<br />
ale nie tylko. Z katolicyzmem Iqczy Kolakowskiego uznanie dla<br />
konserwatyzmu -lyk przed tabula rasa, ktoq szczyci siy wielu wspolczesnych.<br />
W kulturze w og6le, a w religii w szczeg6lnoSci trzeba bardzo<br />
uwazae, nim si~ oglosi przedawnienie. Istota ludzka skonstruowana<br />
jest w ten spos6b, ze jeSli pozbawic jq oparcia w trwalej tradycji,<br />
nie tyle wyzwala siy w niej zrozumienie tego, co stanowi czyst~<br />
pozahistorycznq esencj~, ile skazuje siy jq na dryfowanie bez stem.<br />
Refleksja filozofa 0 KOSciele katolickim jest dwutorowa. Zaniepokoily<br />
go niektore tendencje wzbudzone przez II Sobor Watykanski,<br />
likwidatorskie tendencje bqdi to chrzescijanstwa z karabinem,<br />
bqdi teologicznych pr6b uniewainienia jyzyka tradycji. To oczywiste,<br />
ze nie moze bye na przyklad zwole n n~kiem demitologizacji <br />
84
Change language