Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
zbudowanie solidnych, takZe gospodarczych i ekonomicznych "Fundamentow<br />
Nowej Polski".<br />
Programowe przeslania i propozycje M icinskiego pozwalajq usytuowac<br />
jego tw6rczosc w kontekScie wskazanych tendencji ideowo<br />
-artystycznych, ale zarazem wyznaczajq jej w ich obrybie miejsce szczeg6lne.<br />
U iadnego bowiem z pisarzy tego okresu nie dochodzi do rak<br />
niezwyktego zderzenia dwoch porzqdk6w rzeczywistosci: okreSlonego<br />
hie et nunc spoleczenstwa oraz misrycznej hipostazy jego byru<br />
idealnego. Sformulowane w jego powieSciach iqdanie "iycia na ziemi<br />
w wolnych niebiosach" (XF, 355), swoisre polqczenie wiary z wiedzq,<br />
mistyki z umilowaniem realnosci, religijnosci z kultem pracy <br />
to jeszcze jedna z nieoczekiwanych antynomii cechujqcych tworczosc<br />
i swiatopoglqd rego pisarza. Wartosci absolurne i wieczne okazujq<br />
siy rutaj bynajmniej niesprzeczne z dzialaniami praktycznymi i "przyziemnymi",<br />
przeciwnie: sranowiq ich funkcjy i zarazem nadajq aktywnosci<br />
ludzkiej nadrzydny sens.<br />
Owocem ideowych poszukiwan i wyborow pisarza byla synteza<br />
pierwiastk6w w swej proweniencji jednoznacznie romantycznych (imperatyw<br />
wewnytrznego przeobraienia, doskonalosci etycznej i religijnego<br />
czynu) z elementami przejytymi z mysli pozyrywistycznej<br />
(praca organicznikowska' dzialalnosc spoleczna i charyratywna, kulr<br />
wiedzy i wiara w cywilizacyjnq porygy rechniki). Dlatego rei slusznie<br />
pisze Wojciech Gutowski, ie tworzona przez Micinskiego swiatopoglqdowa<br />
synteza "miala godzic rradycjy romantycznq i pozytywistycznq,<br />
idealizm i pragmatyzm polityczny Ideal- i Realpolitik"6 .<br />
Mimo ie ukazane w Xi(!dzu Fauseie proby realizacji rej szczeg61<br />
nej propozycji ideologicznej powodowaly przemieszczenie siy swiata<br />
przedsrawionego w sfery spolecznej i narodowej utopii, zawarte<br />
w re j powieSci przeslanie programowe stanowilo w porownaniu<br />
z Nietotq wyrazny krok do przodu. Przesqdza 0 tym nawet nie tyle<br />
dokonana pod wplywem Brzozowskiego modyfikacja zaloien swiatopoglqdowych,<br />
ich, by tak rzec, urealnienie i "uspolecznienie", ile<br />
jui sam fakr przejScia od dosyc ogolnikowej krytyki rzeczywistoSci<br />
oraz od srosunkowo mglistych apeli ideowych gioszonych za po<br />
6 W Gutowski, W poszukiwaniu Zycia Nowego. Mit a swiatopoglqd w tw6rczosci Tadeusza<br />
Micinskiego, Warszawa-Poznan-Torun 1980, s. 137.<br />
57
Change language