Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
'~~~~T!! ~~ ~~1~ ~ ________ ,__________ __ _______ ____ _____ __ ___ _____________ _~<br />
te Sq na mitach, ale aurora zdajq si~ bardziej zajmowac slady mitu<br />
w egzystencji swieckiej i w mysleniu. Jakby te odpryski sakralnosci<br />
posr6d nas byly w jego oczach bardziej plodne nii sacrum w ramach<br />
zorganizowanego systemu religijnego. Dopiero rozprawka<br />
Religia (jesli Boga nie ma... ) zostala w calosci poswi~cona wierze<br />
religijnej - w zwi~ zlyc h rozdzialkach przesuwajq si~ przed nami<br />
najwainiejsze problemy intelektualno-duchowe, z kt6rymi borykajq<br />
si~ religie. Zasadniczo sty I myslenia Kolakowskiego pozostal niezmieniony;<br />
religia (wiara) to najdalej posuni~te doswiadczanie przez<br />
czlowieka istoty i granic swego czlowieczenstwa - dalej jui pojse<br />
nie moina. W przeciwienstwie do ateistycznych mistykow i teologow<br />
szalejqcych we Francji w latach 30. i 40. (Georges Bataille i jego<br />
przyjaciele) Kolakowskiego nie pociqga szczeg61nie ekstaza egzystencjalna<br />
nieumocowana w absolucie, zwiqzana z erotyzmem<br />
i transgresjq j~zykowq. Interesuje go najpierw powszechny fenomen<br />
kulturalny - religia - dopiero potem to, co znaczy ona dla<br />
egzystencji. Nie analizuje tei doktryn, rytow, swoistoSci kaidej<br />
z wielkich religii - chce umiejscowie ich wsp6lny projekt, to znaczy<br />
odczytanie losow czlowieka w swiecie i umieszczenie czlowieka<br />
wobec (by tak rzec) jego najsilniejszego przeciwienstwa: Boga.<br />
Rozdzialki majq znamienne tytuly: Bog pokonanych przez zycie: teodycea;<br />
Bog rezonerow; Bog mistykow -Eros i religia; Sacrum i smierc;<br />
If!zyk i swif!tosc - potrzeba tabu. Filozof powtarza, jak wiele razy<br />
przedtem i potem, swe przekonanie, ie najtrafniejszq definicjq wiary<br />
jest uznanie przez jednostk~ wlasnej kl~ski - "kl~skowosci" istnienia<br />
jako takiego - pokonania przez iycie. Poniewai kl~sk~ moina<br />
zauwaiye tylko w stosunku do czegos, co kl~skq by nie bylo, filozof<br />
zaklada obecny w umysle (w swiadomoSci czy podswiadomosci)<br />
stan logicznie moiliwego sukcesu, powodzenia, antykl~ski. To<br />
znaczy po prostu przyznaje si~ do wiary w grzech pierworodny<br />
i stan, ktory ten grzech poprzedzal - ta podstawowa przedracjonalna<br />
przeslanka czyni moiliwq jego filozofi~ religii. To sarno rozumowanie<br />
wyrazil Pascal- ale Pascal od poczqtku odslania czytelnikom,<br />
ie jest filozofem wierzqcym.<br />
Ksiqika jest tei wyznaniem gl~bokiego szacunku dla religii - najzuchwalszego<br />
tworu ludzkiego ducha. Wielokrotnie pisal tei 0 tym<br />
83