24.01.2015 Views

Nr 562, marzec 2002 - Znak

Nr 562, marzec 2002 - Znak

Nr 562, marzec 2002 - Znak

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

~ -------- -------- - ------------------- --- ------- ---- ------- ---- - !~~~~~~~ <br />

zlotrowana, nieistniejqcy cnotliwy Iud Russa i Machajskiego I zmroczyl<br />

si~ Piotr, jak lampa przykn;cona" (XF, 13).<br />

Odpowiedzialnosc za stan najbiedniejszych, choc potencjalnie<br />

najwartosciowszych warstw narodu spada na oswieconq elit~ spoleczenstwa.<br />

Uniemoiliwiajqc innym klasom aktywny i swiCldomy udzial<br />

w iyciu spolecznym, uzurpuje sobie ona prawo do wylqcznego sprawowania<br />

wladzy politycznej i duchowej - do czego jest rownoczesnie<br />

niezdolna. Fatalne kolo zamyka si~. Diagnoza Micinskiego jest<br />

wi~c bezlitosna, a oceny surowe, poniewai "w poloieniu tak krytycznym<br />

stokroc ostrzejsze miary przykladac naleiy do tych moi.­<br />

nych egoistow, kt6rzy zaj~ci Sq tylko dobrobytem swego rodu, albo<br />

czynieniem gieszeftu na nieszcz~sciu i oglupieniu mas" (XF, 209).<br />

Inteligencja jako warstwa tworzqca wspolczesne prqdy umyslowe,<br />

iycie kulturalne i naukowe, kierunki filozoficzne i polityczne<br />

programy, odpowiedzialna jest przede wszystkim za caloksztalt ideologii<br />

narodowej, poziom swiadomoSci spoleczenstwa, kultywowane<br />

przezen tradycje i wyznawane hierarchie wartosci. Na przelomie<br />

XIX i XX wieku trzy kr~gi inspiracji ideowych i intelektualnych<br />

okazywaly si~ szczeg6lnie waine w konstruowaniu przez owczesn~<br />

elit~ "inteligenckiego proletariatu" wlasnego programu spolecznego,<br />

wlasnego etosu oraz ideologii. Byly to kolejno: elementy mysli<br />

pozytywistycznej, filozofia polskiego romantyzmu oraz r6inorodne<br />

propozycje ideowe, jakie ni6s1 ze sobq socjalizm. Jeieli na inspiracje<br />

te spojrzec z punktu widzenia ideologii wpisanej w tw6rczosc Micinskiego,<br />

okaie si~, ii wlasciwie na iadnym z wyznaczonych p61 nie<br />

m6g1 on si~ spotkac z przedstawicielami polskiej inteligencji, ie iadnego<br />

z dokonanych przez niq wybor6w nie mogl w pelni zaakceptowac<br />

ani tei na nim poprzestac. Stwierdzenie to wydaje si~ paradoksaine,<br />

gdy chodzi 0 filozofi~ i poezj~ romantycznq, za ktorej spadkobierc~<br />

i kontynuatora uznawal si~ (i uznawany byl) Micinski. Ale tei.<br />

wlasnie z uwagi na niezwykle wysokq rang~, jakq wyznaczal on "otchlannym<br />

prawdom" i wskazaniom zawartym w Kr6lu-Duchu i Wielkiej<br />

Improwizacji, Promethidiol1ie i Irydiol1ie, nie mogly zadowolic<br />

go wsp6lczesne, powierzchowne i polowiczne proby realizacji wielkiego<br />

testamentu poezji romantycznej. Niedorastanie wspolczesnych<br />

do formatu przeznacze6 objawionych przez .wieszczow i myslicieli<br />

50

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!