Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
~ -------- -------- - ------------------- --- ------- ---- ------- ---- - !~~~~~~~ <br />
zlotrowana, nieistniejqcy cnotliwy Iud Russa i Machajskiego I zmroczyl<br />
si~ Piotr, jak lampa przykn;cona" (XF, 13).<br />
Odpowiedzialnosc za stan najbiedniejszych, choc potencjalnie<br />
najwartosciowszych warstw narodu spada na oswieconq elit~ spoleczenstwa.<br />
Uniemoiliwiajqc innym klasom aktywny i swiCldomy udzial<br />
w iyciu spolecznym, uzurpuje sobie ona prawo do wylqcznego sprawowania<br />
wladzy politycznej i duchowej - do czego jest rownoczesnie<br />
niezdolna. Fatalne kolo zamyka si~. Diagnoza Micinskiego jest<br />
wi~c bezlitosna, a oceny surowe, poniewai "w poloieniu tak krytycznym<br />
stokroc ostrzejsze miary przykladac naleiy do tych moi.<br />
nych egoistow, kt6rzy zaj~ci Sq tylko dobrobytem swego rodu, albo<br />
czynieniem gieszeftu na nieszcz~sciu i oglupieniu mas" (XF, 209).<br />
Inteligencja jako warstwa tworzqca wspolczesne prqdy umyslowe,<br />
iycie kulturalne i naukowe, kierunki filozoficzne i polityczne<br />
programy, odpowiedzialna jest przede wszystkim za caloksztalt ideologii<br />
narodowej, poziom swiadomoSci spoleczenstwa, kultywowane<br />
przezen tradycje i wyznawane hierarchie wartosci. Na przelomie<br />
XIX i XX wieku trzy kr~gi inspiracji ideowych i intelektualnych<br />
okazywaly si~ szczeg6lnie waine w konstruowaniu przez owczesn~<br />
elit~ "inteligenckiego proletariatu" wlasnego programu spolecznego,<br />
wlasnego etosu oraz ideologii. Byly to kolejno: elementy mysli<br />
pozytywistycznej, filozofia polskiego romantyzmu oraz r6inorodne<br />
propozycje ideowe, jakie ni6s1 ze sobq socjalizm. Jeieli na inspiracje<br />
te spojrzec z punktu widzenia ideologii wpisanej w tw6rczosc Micinskiego,<br />
okaie si~, ii wlasciwie na iadnym z wyznaczonych p61 nie<br />
m6g1 on si~ spotkac z przedstawicielami polskiej inteligencji, ie iadnego<br />
z dokonanych przez niq wybor6w nie mogl w pelni zaakceptowac<br />
ani tei na nim poprzestac. Stwierdzenie to wydaje si~ paradoksaine,<br />
gdy chodzi 0 filozofi~ i poezj~ romantycznq, za ktorej spadkobierc~<br />
i kontynuatora uznawal si~ (i uznawany byl) Micinski. Ale tei.<br />
wlasnie z uwagi na niezwykle wysokq rang~, jakq wyznaczal on "otchlannym<br />
prawdom" i wskazaniom zawartym w Kr6lu-Duchu i Wielkiej<br />
Improwizacji, Promethidiol1ie i Irydiol1ie, nie mogly zadowolic<br />
go wsp6lczesne, powierzchowne i polowiczne proby realizacji wielkiego<br />
testamentu poezji romantycznej. Niedorastanie wspolczesnych<br />
do formatu przeznacze6 objawionych przez .wieszczow i myslicieli<br />
50