Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

124
2 ;ol ;19 : 'nanan bapez', 'hori ez', 'nanan ez', bakar(r)i(k)
ez', 'ez dakit', 'ba ez dakit', 'horti(k) ezin da', . . .
2 ;o2 ;oo : 'inor ez', 'O . ez', 'honek ez', 'o(ra)in ez', 'hori
honek ez', 'ume txikiak bakar(r)i(k) ez', 'inor(k) ez kendu',
'inor(k) ez kendu bere gol', 'ez dakit', 'ez da(g)o', 'ez
da(g)o garbian', 'ez, honek bakari(k) jantzi!', 'punba ez',
'o(ra)in punba ez', 'Amaia etorri bapez', . . .
2 ;o3 ;o9 : 'danak ez', 'maraka ez', 'honek ez', 'ez, bapez
jolastu', 'ni bapez busti', 'holan ez da', 'ez ipini ipurdia
gorri!',
2 ;o4 ;11 : 'ez deko(dauka)', 'ez dauz(daude) zikinak', 'hau ez
dekot(daukat) ipinita', 'ez da kausten', 'ez, baina hori ez
kendu',
2 ;o4 ;24 : 'baloia ekarri ez!', 'ez hartu!', 'ez izetu!', 'hau
hemen ez ipini!', 'ez, gainien ez da kabitzen', 'ez da ez da
jausten hori', 'hau ez da kabitzen', 'hor(r)ek ez dau(du)
eruten(eroaten)',
2 ;o5 ;o5 : 'ez dot topetan(topatzen) beste tena', 'ez da(g)o
kotxerik', 'ez da biziketa jausiko', 'M .ek ez dau(du) entzuten',
5 .1 .5 .2 . DATU-DESKRIBAKETA :
- Haur honek, guk aztertu dugun korpusean bederen, 'ez'
ezeztapen-partikula edozein elementuren atzean, eta atzean baino
ez, jartzeko joera du, baina aditzaren kasuan konplexuagoa da
jokabidea .
- Baieztapen honek, halere, argipen bat behar du, zeren izan
badira, itxuraz behintzat, alderantzizko ekoizpenak :
(115) ez, nirea (O . 1 ;1o ;22)
Ekoizpen honetako ezeztapen-partikulak, gure ustez, beste
mintzaideak esandakoa ezeztatzen du . Horretarako testuingurua
begiratzerik baino ez dago . Jarraian mintzaideak eta haurrak
izandako elkarrizketa aurkeztuko dugu :
(115) Mintz . : hori Jurgirena da?
Haurra : ez, nirea
Uste honen aide beste hainbat adibide dago . Hona hemen hauetariko
bat :
(116) ez, baina hori ez kendu (O . 2 ;04 ;11)
Esaldi honetan argi ikus dezakegu zein den ezeztapen-partikularen
egongunea (aditzaren aurre-aurrean hain zuzen) . Eta, bestalde,
ekoizpenaren buruan gauzatzen duen 'ez' ezeztapen-partikulak bere
jolaskideak egin duen zerbait ukatzeko edo ezeztatzeko dela