Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

5 .1 .6 .3 . DATU-AZTERKETA :
132
- Adibide hauek erakusten digutenez, 2 ;oo ;o5 adineko grabaketara
arte ez du inolako menderagailurik erabiltzen .
- Erabiltzen dituen lehen menderagailuak perpaus denboragabeetan
aditz jokatugabeari erantsitakoak dira, '-ta', ' -t(z)en' eta
' -tzeko' hain zuzen :
(157) zapatak kenduta (O . 2 ;oo ;o5)
(158) belarra eba(g)iten honekin (O . 2 ;o2 ;oo)
(159) hori nun ipintzeko? (0 . 2 ;o3 ;o9)
- Mendeko perpaus denboradunetan adizki jokatuei eransten zaizkien
menderagailuak, ostera, 2 ;o4 ;24 adina bete arte ez darabil . Baina
2 ;o4 ;24 - 2 ;o6 ;o5 tartean, mendeko perpaus denboradunetan
erabiltzen diren menderagailu desberdin ugari agertzen zaizkigu :
'eta', ' -ela', '-elako, 'ze', '-en' (erlatiboa zein
zehargaldera) . Hona hemen, zenbait adibide :
(160) bakarrik egon dala (0 . 2 ;o4 ;24)
(161) hori zurie izan dala (0 . 2 ;o4 ;24)
(162) ekarri ha, kartoizkue, euria da (e)ta (0 . 2 ;o5 ;o5)
(163) be(g)itu zelan jueten dan! (0 . 2 ;o5 ;o5)
(164) ba han egon dalako (0 . 2 ;o6 ;o5)
- Hala ere, badira beste bi adibide lehenago ekoiztu dituenak,
baina zalantzazkotzat jo ditzakegunak29 . Hona hemen berauek :
(165) holakue da ta (0 . 2 ;o3 ;o9)
(166) atara da ta (O . 2 ;o3 ;o9)
Azken adibide bi hauek, gure ustez behintzat, eta ekoizpenaren
ingurua zehatz azterturik, ezin dugu jakin menderagailuak edo
koordinagailuak diren .
- Guzti honexegatik, argi dago, edo horrela iruditzen zaigu guri
behintzat, adizki jokatugabeei erantsitako menderagailuak adizki
jokatuei erantsitako konplementagailuak baino lehenago erabiltzen
hasten dela . Eta konplementagailuen erabilpena, bestalde, 2 ;o4 ;24
adinaz gauzatzen hasten dela esan behar dugu .
29 2 ;o3 ;o9 adineko grabaketako 'holakue da ta' eta 'atara da ta' esaldiez ari gara . Lehenago esan dugunez
zalantzagarria da '(e)ta' menderagailua ata koordinagailua den esaldi hauetan .