Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

421
-- ---------------------------------------------------------------
7 .23 . TAULA : HIRU HAURREN ADIZKI JOKATUDUN/GABEKOEN ESALDI-
KOPURUAK ETA EHUNEKOAK AROKA .
guzt . -jokatud . +jokatud .
O . haurra : 1 . aroa : 136 136 *loo
2 . aroa : 153 118 %77 35 %23
3 . aroa : los 56 %52 52 %48
4 . aroa : 277 46 %17 231 %83
M . haurra : 1 . aroa : 2 - 2 %loo
2 . aroa : 28 8 %29 20 %71
3 . aroa : 206 15 %7 191 %93
4 . aroa : 324 9 %3 315 %97
P . haurra : 1 . aroa : 14 12 %86 2 %14
2 . aroa : 24 13 %54 11 %46
3 . aroa : 48 3 %6 45 %94
4 . aroa : 95 1 %1 94 %99
------------------------------------------------------------------
Baina 7 .23 . taula honek zehaztapen bat behar du : menderagailuren
bat duten adizki jokatugabeko esaldiak ez ditugula kontutan izan .
7 .4 .6 . MODU-ADIZKIAK
'Ezin' partikularen bidez ekoizten duten nolabaiteko ahaleraadizkien
ekoizpena . O . haurrak aurreko aroaren amaieran 'ezin'
partikula legez edo laguntzaile moduan erabiltzen hasi dela ikusi
dugu dagoeneko . Laugarren aro honetan, halako erabilera hiru
haurrek burutzen dute .
Hona hemen M . eta P . haurrek laugarren aro honetan 'ezin'
partikula erabilirik ekoizten dituzten ahalera-modutzat jo
ditzakegun zenbait adibide :
(632) zergatik ezin dau(du) hor sartu? (M . 2 ;o4 ;11)
(633) ezin dau(du) pasa(t)u? (M . 2 ;o5 ;1o)
(634) ezin da ipini (M . 2 ;o5 ;1o)
(635) ezin da pasa(t)u kotxie? (M . 2 ;o5 ;1o)
(636) nik ezin du(t) jarri (P . 2 ;o9 ;o5)
Laugarren aro honetan O . haurraren korpusean 'ahal' partikularen
erabilera ere ikus dezakegu . Baina gure ustez, 'ahal' partikula
hau, adibide honetan aditz nagusitzat darabil, eta ez partikula
laguntzailetzat . Hona hemen delako adibidea :
(637) bai ahal dau(du) (O . 2 ;o6 ;o5)