Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

16
eskuma hemisferioan, ostera, semantika eta pragmatika-aspektuak .
Horrela, dirudienez, eskuma hemisferioa kalteturik duten gizakiek
esanahi metaforikoak dituzten perpausak literalki interpretatzen
dituzte . Beraiek, beraz, egoki ulertzen dute perpausen
gramatikotasuna, baina desegoki komunikazioaren pragmatikotasuna .
Halako argudioekin, hizkuntzalari sortzaileek frogatutzat jotzen
dute, ez soilik hizkuntzaren atalkako eraketa, ezpada burmuin
osoarena ere . Eta hari berari jarraiturik, hizkuntza-gaitasuna,
eta agian burmuinaren beste zenbait gaitasun ere, gizakiak
sortzetik ukan ditzakeenak .
Guri dagokigunez, gramatikaren eta sintaxiaren autonomia onartuko
dugu . Orduan, zeintzu diren arau sintaktiko bereziak mugatu
beharko ditugu hizkuntzaren baitan, hots, Gramatika Unibertsalaren
baitan zein aztertuko dugun hizkuntza partikularraren gramatikaren
eta sintaxiaren baitan .
1 .6 . HIZKUNTZA-JABEKUNTZAREN IKERKETA GOBERNU ETA UZTARDURA
TEORIAREN EREMUAN
Lehenago ere ikusi dugunez, eredu innatista honen arauera,
gizakiak sortzetik dauka hizkuntza-gaitasuna, eta beraz, Gramatika
Unibertsala ere . Gramatika Unibertsalak gizakiok hitz egiten dugun
edozein hizkuntzaren jabekuntzaren biderapena gauzatuko du,
haurrak entzuten duen hizkuntza-ekoizpenak neurri mugatuan baino
ez diola laguntzen . Delako Gramatika Unibertsalak, Oinarri
Unibertsalez gain (hizkuntza guztietarako baliagarriak direnak),
parametroen bidez haurraren aukeran jarriko ditu hainbat hautapenegitura
. Haurrak, entzuten duen hizkuntzaren arauera, parametroen
baloreetako aukeraren bat hautatuko du, ikasten diharduen
hizkuntzaren parametroari dagokion balorea ezarriz . Hala ere,
lexikoaren jabekuntza ez da parametrizatua izango .
Dagoeneko, zenbait atal edo Gramatika-Teoriatan hainbat parametro
desberdin identifikatzeko ahaleginak egin dira . Hara nola, 'prodrop'
parametroa (zeinek Azaleko egituran Subjektu sintaktikoen
gauzatzea edo isiltzea onartuko baitu), 'buru-parametroa' (zeinek
kategorietako buruen eta beraien konplementatzaileen kokaera
mugatzen duen), 'mugadura' parametroa (zeinek mugimendua
burutzerakoan igaro daitezkeen/ez daitezkeen mugez diharduen)
Kasuaren ezarketaren norabidea bideratzen duen parametroa, INFLenA
ezaugarriak mugatzen dituen parametroa, izenordainen eta anaforen
Gobernu-Kategoria zein den zehazten duen parametroa, eta abar .
Baina parametroen Teoriak duen bizitza laburrean zehar gauza asko
aldatu da edo aldatzen ari da . Sarri esan da parametro bat
ezartzeak beste parametro batzuren ezarketa ere eragin dezakeela .
Chomsky-k, berbarako, (1981) 'pro-drop' diren hizkuntzek Subjektu-
Aditzaren aldarazketa askea deritzon ezaugarria, Subjektuaren
mugimendu luzea deritzona, eta beste zenbait ezaugarri ere
badituztela zioen . Eta bere ustez, ezaugarri guzti hauetaz haurra
4 Gobernu eta Uztardura teoriaren arauera INK da perpausaren burua . INFL funtzio-kategoriak perpaus osoa
besarkatzen du eta buru konptexua dauka, gutxienez KMZ (komunztadura), DNB (denbora) eta MOD (modua)
adierazten dituelarik .