15.07.2013 Views

Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

133<br />

5 .1 .7 . BEHIN BEHINEKO ONDORIO-BILKETA<br />

Azpiatal honetan, O . haur elebakarrak burutzen duen hizkuntza<strong>jabekuntza</strong>ren<br />

<strong>garapena</strong> aro edo urrats desberdinetan mailaka<br />

daitekeelaren hipotesiaren baieztapenaren . aldeko frogak biltzen<br />

saiatuko gara .<br />

Argi utzi nahi dugu haurraren hizkuntza-<strong>jabekuntza</strong>ren <strong>garapena</strong><br />

deskribatzerakoan proposatzen ditugun aro desberdinak guk<br />

mugatutakoak direla haurrak gauzatzen dituen gramatika-ezaugarri<br />

berrien arauera . Esan gura duguna zera da : aroek ikerketa<br />

metodologikoa egiterakoan geuretzat direla baliogarriak, horrela<br />

hizkuntza-<strong>jabekuntza</strong>ren <strong>garapena</strong> urratsez urrats gauzatzearen<br />

aldeko frogak bildu ahal izateko .<br />

Bide horretatik abiatuz, eta gure azterketa hitz biko ekoizpenak<br />

haurrek erabiltzen hasten direnean hasi dugunez, hots, holofrase<br />

edo hitz bakarreko aldia bazterrean utzi dugunez, hemen eta<br />

hemendik aurrera igarri ahal izan ditugun urrats desberdinei aroak<br />

deituko dizkiegu . Baina aroen zenbakitzea (lehena, bigarrena, . . .)<br />

gure metodologia errazteko baino ez da .<br />

Direlako aroak mugatzerakoan, beraz, gramatika-ezaugarri berrien<br />

<strong>jabekuntza</strong>z baliatu behar izango dugu .<br />

Horrela, gure hipotesiak dioenez, guk aztertu dugun korpuseko<br />

datuen arauera behinik behin, O . haur honek, bere hizkuntza<strong>jabekuntza</strong>ren<br />

garapenean, hitz biko esaldiak ekoizten hasten<br />

denetik, gutxienez laupabost aro desberdin burutzen dituela<br />

baiezta dezakegula uste dugu, gauzatzen dituen gramatika-ezaugarri<br />

desberdinen <strong>jabekuntza</strong>ri begiratuz behinik behin .<br />

Direlako laupabost aro desberdin horiek, holofrasearen ondoren<br />

gertatzen direnak, ondoko berezitasun nagusiak dauzkate . Edo beste<br />

era batera esanik, ondoko gramatika-ezaugarrien erabilpena<br />

erakusten dutelako (edo erakusten ez dutelako, hain zuzen) mugatu<br />

ditugu aro desberdinak :<br />

- Lehen aroan haurrak ez du inolako gramatika-ezaugarririk<br />

erabiltzen, lexiko-kategoria ezberdinen ezagupenarena izan ezik .<br />

Ekoizten dituen bi edo hiru hitzetako esaldietan, hitz desberdinak<br />

ez daude gramatika-ezaugarriren batez tajuturik . <strong>Haur</strong>rak lau<br />

lexiko-kategoria desberdineko hitzak erabil ditzake : izenak,<br />

adjektiboak, aditzak eta aditzondoak . Eta esaldiak ekoiztean,<br />

lexiko-kategoria desberdineko hitz-gonbinaketak egin ditzake,<br />

baina inola ere ez gramatika-ezaugarrire n baten arauera .<br />

Bigarren aro batean, eta lehen gramatika-ezaugarriak<br />

darabiltzalarik, gauzatzen dituen esaldiak AS-en (Aditz-sintagma)<br />

egituraren barruan jar ditzakegula Uste dugu . Beste hitz batzukaz<br />

esanik, haurrak gauzatzen duen lehen gramatika-ezaugarria AS-ena<br />

da, eta <strong>jabekuntza</strong> berri honek aldi berezi bat mugatuko du,<br />

erabilpen berrietarako prestatzen duen bitartean .

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!