Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

243
5 .3 .6 . MENDERAGAILUEN GARAPENA
Ondoko azpiatalean mendeko esaldiak aztertzeari eta berauek
ekoiztean darabiltzan menderagailu desberdinei buruzko ikerketari
ekingo diogu .
Beste haur bien azterketetan egin dugun bezalaxe, lehenengo
adibide-zerrenda bat aurkeztuko dugu, ondoren taula bat aurkeztuko
dugu, eta azkenik datu-azterketari ekingo diogu .
5 .3 .6 .1 . Hona hemen, mendeko esaldien adibide-zerrenda . Kontutan
izan behar dugu, batzutan, mendeko esaldiak eskatzen duen
menderagailurik ez duela ekoizten .
2 ;o3 ;12 : 'apu(r)tuta' (birritan) .
2 ;o5 ;26 : '(i)biltzen doa', 'lolo (e)giteko', 'dena dena
apu(r)tuta' .
2 ;o7 ;o9 : 'bai [xx] apurtuta dago hau', 'pintatzeko da kotxea',
pintatzeko barkua', 'hori pintatzeko P .', 'pintat'zeko', 'bai,
kokotzeko(konpontzeko)', 'be(g)itu zer alaloa(arraroa) da(n)
hau!', 'be(g)itu ze da(n) hau!' .
2 ;o7 ;3o : 'ipintzeko tatora', 'dantzatzen', 'tena (ar)i da
sartzen', 'hemen dago belarra jaten', 'ze balio du', 'behar du
eta', 'ikusi nola egiten du(en) punbala!', 'ikusi nola egin dun
punbala!', 'ikusi nola egingo dun txoin-txoin!' .
2 ;o9 ;o5 : 'apurtuta dago', 'hau eramateko', 'saltatzeko da',
'grua sartzeko barkua', 'jolasteko holan', 'orain doala
kotxea!' .
2 ;1o ;11 : 'Ainhoak esan du botatzeko', 'badaki Jon(ek) egiten
hau', 'hau ipintzeko da', 'holako pilo- bat hartuko du(t)
jola(s)teko la- laketakin', 'glabatu dugu(n) zintatua ikusi
nuen', 'non dagoen etxea!', . . .
3 ;oo ;17 : 'ez dela berea', 'nire ikastolan dagoena',
duguna zen tutupunba bat', . . .
'ikusi
5 .3 .6 .2 . Jarraian menderagailuen agerpena (eta
konplementagailuena, beraz) adierazten digun taula bat erakutsiko
dugu . Menderagailu bakoitzaren ondoren jarriko dugun datak berau
erabili duen lehenaldia adierazten du . Hona hemen taula :