15.07.2013 Views

Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

34<br />

aztarnak edo pro txikiak direlakoak gerta daitezke, elementu<br />

guztiak eskumatarantz destokitu direlako .<br />

Uriagerekaren proposamen honen bidez, berak dioenez, ondoko galdeperpausak<br />

azal daitezke, berauek gaur egungo hiztun guztientzat<br />

onargarriak ez diren arren :<br />

(34) zergatik zaldunak herensugea hil zuen?<br />

(35) nork ardoa edaten du?<br />

Adibide hauetan NZ-hitzaren eta aditzaren artean perpauseko beste<br />

osagairen bat tartekaturik ikus dezakegu . Ortiz de Urbinaren<br />

proposamenaren bidez, adibide hauetako 'zergatik' eta 'nork' NZhitzak<br />

ezin dira KONP-en ESPEZ-ean egon . Aditza KONP-en egonik ez<br />

baitago bitarteko egongunerik tartekatutako osagaien egongunea<br />

azaltzeko .<br />

Kritika honi zera gaineratzen dio Uriagerekak : bere proposamenaren<br />

bidez erlatibo-egituretan NZ-hitzen eta aditzen artean gauza<br />

daitezkeen osagaien azalpena ere bila daitekeela :<br />

(36) gizona, zein gaur goizean etxera etorri den<br />

Hala eta guztiz ere, gure ustez behintzat, hizkuntza mintzatuan<br />

sarri darabiltzagun (34) bezalako adibideak, 'zergatik' NZhitzagaz<br />

burutzen ditugula kontutan izanik, agian beste bide<br />

batzuetatik bilatu beharko genioke fenomeno honi azalpena, hara<br />

nola, topikalizazioaren bidetik edo adjunktuen ezaugarrietan . Gure<br />

ustez, 'zergatik' NZ-hitza, topikalizatutzat erabil genezake<br />

hizkuntza mintzatuan, horrela, ohizko NZ-hitzen KONP-en ESPEZerako<br />

mugimendua burutzen ez duelarik . Horrela azalduko litzateke,<br />

baita ere, 'zergatik' NZ-hitzaren eta aditzen artean hainbat<br />

osagai tartekatzeko gaitasuna, (34) adibidean bezalaxe, edo eta<br />

osagairen bat fokalizaturik galderak egiteko aukera :<br />

(37) zergaitik jausi egin da? 4<br />

2 .6 . EGITURA ETA MUGIMENDUA EZEZKOETAN<br />

Ez dugu azaldu, ezeztapenean zer gertatzen den, ez perpaus ezmarkatuetan,<br />

ez galdegaidun perpausetan .<br />

Ezeztapenaren gertakaria konplexua denez, berezirik azaltzea<br />

komenigarri ikusten dugu . Esan dezagun, hasteko, eta Azkuek (1923)<br />

dioenez, itxura bera izan arren bi 'ez' ezeztapen-partikula<br />

ditugula euskaraz . Alde batetik, 'ez' ezeztapen-partikulak<br />

osagaiak ezezta ditzake, eta bestetik, 'ez' aditz flexioari<br />

lotutako aurrizkia izan daiteke . Lehenengoaren kasuan, ukatzen<br />

duen osagaiaren ondoren joan ohi da . Baina guri gehien<br />

interesatzen zaigun gertakaria bigarrena da . Hemendik aurrera,<br />

beraz, berari lotuko gatzaizkio .<br />

4 Adibide hau gu aztertzen ari garen haur eLebakarrak ekoitzitakoa da, gurasoek idatzi duten egunkariaren<br />

arauera . <strong>Haur</strong>rak 4 ;lo adinaz ekoitzi zuen .

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!