Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

141
Hori bai, subjektuarekiko komunztadura hau aditz iragangaitzetan
zein iragankorretan gauzatzen du . Horrela, hirugarren aro honetan
singularreko lehen, bigarren eta hirugarren gramatika-pertsonak
berezteari ekingo dio, morfemak egoki ekoitziz . Gainera
pluralgilea ere badarabil, baina subjekturen bat adierazterakoan .
Jarraian zenbait adibide erakutsiko ditugu, batzutan
subjektuarekiko pertsona-komunztaduraren erabilpena agertuko dugun
neurrian ((215), (216), (217), (218) eta (219) adibideak), beste
batzutan zehar-osagarriarekiko zein osagarri zuzenarekiko
pertsona-komunztaduraren erabilpenik eza ((220), (221) eta (222)
adibideak) adieraziko dugu :
(215) hola!, ni na(i)z (0 . 2 ;o3 ;o9)
(216) hau ez dekot(daukat) ipinita (0 . 2 ;o3 ;o9)
(217) badakizu zer? (0 . 2 ;o4 ;11)
(218) berak badaki zubia e(g)iten (0 . 2 ;o4 ;11)
(219) ez da(g)oz zikinak (0 . 2 ;o4 ;11)
(220) nik ulia(ilea) ebatu(oratu) (0 . 2 ;o4 ;11)
(221) bale, nik lagundu (0 . 2 ;o4 ;11)
(222) eta biharrak(lanak) egin tratorak (0 . 2 ;o4,11)
Subjektuarekiko pertsona-komunztadura aditz iragangaitzetan zein
iragankorretan ikus dezakegu . Hona hemen bien hasierako erabilpendatak,
pertsona ezberdinak bereziz :
------------------------------------------------------------------
5 .14 . TAULA : 0 . HAURRAK DARABILTZAN SUBJEKTUAREKIKO PERTSONA-
KOMUNZTADURA ISLADATZEN DUTEN LEHEN ADIBIDEAK,
PERTSONA EZBERDINEZ BEREZIRIK .
IRAGANKORRAK :
1 . S . : (-t) 2 ;o2 ;oo/2 ;o3 ;o9
2 . S . : (-zu) 2 ;o4 ;11
3 . S . : (-y) 2 ;ol ;19
1 . P . : (-gu) 2 ;o4 ;24
2 . P . : (-zue) 2 ;o7 ;o5
3 . P . : (-te) 2 ;o6 ;o5
IRAGANGAITZAK :
1 . S . : (n-) 2 ;o3 ;o9
2 . S . : (z-) 2 ;o4 ;24
3 . S . : (d-) 2 ;oo ;o5
1 . P . : (g- + pluralg .) 2 ;o8 ;13
2 . P . : (z- + pluralg .) -
3 . P . : (d- + pluralg .) 2 ;o4 ;11
------------------------------------------------------------------
Badirudi, beraz, subjektuarekiko pertsona-komunztaduraezberdinketa
2 ;o2 ;oo - 2 ;o3 ;ó9 grabaketetan burutzen duela . Une
horretan, uste dugu, INFL-en erabilpena has¡ dela esan dezakegula .