15.07.2013 Views

Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

246<br />

5 .3 .7 . BEHIN-BEHINEKO ONDORIO-BILKETA<br />

O . haur elebakarraren eta M . haur elebidunaren azterketak<br />

burutzerakoan egin dugun moduan, azpiatal honetan, M . haur<br />

elebidunak euskararen <strong>jabekuntza</strong>-garapenean burutzen dituen aro<br />

desberdinak zehazteari ekingo diogu .<br />

Argi utzi nahi dugu haurraren hi zkunt z a-j abekuntz aren <strong>garapena</strong><br />

deskribatzerakoan proposatzen ditugun aro desberdinak guk<br />

mugatutakoak direla haurrak gauzatzen dituen gramatika-ezaugarri<br />

berrien arauera . Esan gura duguna zera da : aroek ikerketa<br />

metodologikoa egiterakoan geuretzat direla baliogarriak, horrela<br />

hizkuntza-<strong>jabekuntza</strong>ren <strong>garapena</strong> urratsez urrats gauzatzearen<br />

aldeko frogak bildu ahal izateko .<br />

Bide horretatik abiatuz, eta gure azterketa hitz biko ekoizpenak<br />

haurrek erabiltzen hasten direnean has¡ dugunez, hots, holofrase<br />

edo hitz bakarreko aldia bazterrean utzi dugunez, hemen eta<br />

hemendik aurrera igarri ahal izan ditugun urrats desberdinei aroak<br />

deituko dizkiegu . Baina aroen zenbakitzea (lehena, bigarrena, . . .)<br />

gure metodologia errazteko baino ez da .<br />

Direlako aroak mugatzerakoan, beraz, gramatika-ezaugarri berrien<br />

erabilpenaz baliatu behar izango dugu .<br />

Horrela, gure hipotesiak dioenez, guk aztertu dugun korpuseko<br />

datuen arauera behinik behin, P . haur honek, bere hizkuntza<strong>jabekuntza</strong>ren<br />

garapenean, hitz biko esaldiak ekoizten hasten<br />

denetik, gutxienez laupabost aro desberdin burutzen dituela<br />

baiezta dezakegula uste dugu, gauzatzen dituen gramatika-ezaugarri<br />

desberdinen erabilpenari begiratuz behinik behin .<br />

Direlako laupabost aro desberdin horiek, holofrasearen ondoren<br />

gertatzen direnak, ondoko berezitasun nagusiak dauzkate . Edo beste<br />

era batera esanik, ondoko gramatika-ezaugarriak erabiltzen hasten<br />

delako (edo erabiltzen ez dituelako, hain zuzen) mugatu ditugu aro<br />

desberdinak :<br />

- Lehen aroan haurrak ez du inolako gramatika-ezaugarrirek<br />

erabiltzen . Ekoizten dituen bi edo hiru hitzetako esaldietan, hitz<br />

desberdinak ez daude gramatika-ezaugarriren batez tajuturik .<br />

<strong>Haur</strong>rak lau lexiko-kategoria desberdineko hitzak erabil ditzake :<br />

izenak, adjektiboak, aditzak eta aditzondoak . Eta esaldiak<br />

ekoiztean, lexiko-kategoria desberdineko hitz-gonbinaketak egin<br />

ditzake, baina inola ere ez gramatika-ezaugarriren baten arauera .<br />

- Bigarren aro batean, eta lehen gramatika-ezaugarriak<br />

darabiltzalarik, gauzatzen dituen esaldiak AS-en (Aditz-sintagma)<br />

egituraren barruan jar ditzakegula uste dugu . Beste hitz batzukaz<br />

esanik, haurrak gauzatzen duen lehen gramatika-ezaugarria AS-ena<br />

da, eta erabilpen berri honek aldi berezi bat mugatuko du,<br />

erabilpen berrietarako prestatzen duen bitartean .<br />

- Hirugarren aro baten, gramatika-ezaugarri berriak erabiliko ditu<br />

haurrak . Oraingoan IS (Inflexio-sintagma) delakoa erabiliko du .

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!