Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena ... - Euskara

401
aldatzea, eta apurka-apurka aditz-multzoa esaldi-hasieran zein
tartean sarriagotan gauzatzea .
Baina desberdin jokatzen dute bestetan, hala nola, M . eta 0 .
haurrek lehenengo aroetan aditz-multzoa amaieran jartzea eta
hasieran ez-jartzea ia beti gauzatzen dute . Jokabide honekiko
haustura, alabaina, lehenago gauzatzen du M . haurrak (hirugarren
aroan) 0 . haurrak baino (laugarren aman) .
Ikus ditzagun adibide batzu :
(453) hemen da(g)o komuna (0 . 2 ;03 ;09)
(454) nik ulia ebatu (0 . 2 ;o4 ;11)
(455) eta biharrak egin tratorak (0 . 2 ;o4 ;11)
(456) bota du Peruk (P . 2 ;o5 ;26)
(457) bokata da (P . 2 ;o5 ;26)
(458) da zezena (P . 2 ;o5 ;26)
(459) busti da brotxa (P . 2 ;o7 ;o9)
(460) apu(r)tu da hau (M . 1 ;11 ;o6)
(461) Ana eto(rr)i da (M . 2 ;oo ;oo)
(462) hor sartu da hau (M . 2 ;oo ;oo)
7 .3 .9 . ESALDI DEKLARATZAILEEN HURRENKERA
Hurrenkeraren eremuan osagai-ordena ezberdinak aztertzeari lotuko
gatzaizkio jarraian .
Bigarren aroan osagai-ordena ezberdinak erabiltzen hasi badira
ere, hirugarren aro honetan osagai-ordena ezberdinen aukera haur
guztiengan zabaltzen dela esan dezakegu . Ondoko taulan osagaihurrenkera
ezberdinak adierazten ahalegindu gara, baina kontutan
izan datuok ez direla bakarrik hirugarren arokoak .
------------------------------------------------------------------
7 .17 . TAULA : HIRU HAURREN ADITZEN BATEZ OSATURIKO ESALDI
DEKLARATZAILEAK OSAGAI-ORDENA EZBERDINEZ SAILKATURIK
0 . HAURRA :
guztira (S)(O)A SAO A(O)(S) OAS X
2 ;oo ;o5 : 11 9 - 2 -
2 ;oo ;26 : 13 12 - 1
2 ;oí ;19 : 19 17 1 - 1
2 ;o2 ;oo : 42 34 4 2 2
2 ;o3 ;o9 : 39 32 3 - 3 1
2 ;o4 ;11 : 32 25 4 1 1 1