25.10.2014 Views

1rzZ1XN

1rzZ1XN

1rzZ1XN

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

3. DetenninatzaUeak<br />

(241') (a) Jaun agurgarri bori:<br />

nahiz<br />

(b)Jauna:<br />

3.1.2.3. Erakusle indartuak<br />

3.1.2.3.1. -xe<br />

Hasieran esan dugu haulhorilhura saileko elementuek seinalatzaile, erakusle<br />

funtzio dutela. Seinalatze horri indar handiagoa eman diezaiokegu -xe erantsiz<br />

orain arte ikusi ditugun formei:<br />

(242) (a) Ikusi al duzu hor dagoen gizona? Bada, gizon horrexekin dabil gurc<br />

auzoko andrca<br />

(b) Inguruko crdarck, bcrriz, bcstetandik harturikako gaicz... osatzen<br />

dituztcn beren hitz eskolatuak. JIorrelaxe artzain edo ikazkin euskaldun batí<br />

azaltzen badizkiogu tcologiaren edo fisikarcn izkutu sakonak, jabctuko da gure<br />

hitzcn mamiaz (Mitx., 87)<br />

(e) Ba uesabandriek il ein gurc neu geur, txitxc bat arrapcu dotalako, lapurrc<br />

nasala-ta<br />

(d) Geu be olakoxe atxakijegatik gabis olan (J.M.B., 259)<br />

(e) Parisalan bila joan, cta hantxe urtc luzcz bizi izan ondoren, azkenik<br />

sorterrira itzuli da<br />

Bestalde, bigarren graduko erakuslea honako esapideetan ere erabil daiteke,<br />

bai horixe! edo horixe haietz! noski-ren baliokide direnak:<br />

(243) Ekarriko al didazu etxcrakoan kafca? Bai horixc!<br />

Beraz, honako paradigmak ditugu:<br />

hauxe<br />

honexek<br />

honexen<br />

fwrixe<br />

horrexek<br />

lwrrexen<br />

huraxe<br />

harexek<br />

harexen<br />

Beste zenbait kasutan, -xe erroari lotu ordez, kasu-markaren ondoren ere<br />

azal d~tkiguke:<br />

89

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!