25.10.2014 Views

1rzZ1XN

1rzZ1XN

1rzZ1XN

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-I<br />

(525) Frantses libum eder bat<br />

Bestelako izenondoak ditugunean, ordea, ez dirudi ordena zehatz eta<br />

konkreturik proposa dezakegunik. Kontutan izanik adjetiboak izenari buruzko<br />

infonnazio gehigarria ematen digula (kolore, tamaino, luze/labur, adin etabarri<br />

buruz), gehienaz ere esan dezakegu informazio horietatik garrantzitsuen<br />

sentitzen duguna izenaren ondoan jartzeko joera dugula. Horrela, adibidez,<br />

herri batez hitzegitean badirudi infonnazio garrantzitsuagoa dela txikia ala<br />

haundia den esatea, polita ala itsusia den esatea baino. Beraz,<br />

(526) Herri txiki polita<br />

esango dugu nonnalean txiki eta polit adjetiboak herri izenarekin elkartu nahi<br />

ditugunean sintagma berean. Hala ere norbaitek esan dezake,<br />

(527) Herri polit txikia<br />

eta ez dugu uste gaizki esana dagoela esaten ausartuko ginatekeenik.<br />

Edota objetuen tamainoa eta kolorea adierazten dituzten izenondoak<br />

ditugunean, badirudi lehen kolorea aipatzeko joera dugula:<br />

(528) (a) Kapela urdin zabala<br />

(b) Kapela gorri handia<br />

(e) Pipa beltz motza<br />

Baina berdin berdin esango du Elissanburuk:<br />

(529) Pipa motz bcltza<br />

Beraz, badirudi izenondoen ordena subjetiboa dela. Hiztunak erabakitzen<br />

duela zein den izen bati buruz eman dezakeen infonnaziorik garrantzitsuena eta<br />

zein bigarren mailan gelditzen dena.<br />

Gehienaz ere subjetibotasun honen barruan adjetiboen luze-Iaburraren<br />

kriterioa aipa daiteke. Bi adjetibo erantsi nahi badizkiogu izen bati, biak<br />

garrantzia aldetik berdintsu jotzen ditugunak, laburrena ipiniko dugu lehen, eta<br />

luzeagoa gero:<br />

(530) Be argal horiska<br />

162

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!