1rzZ1XN

Euskal Gramattka. Lehen Urratsak-l
Bestela, bakarrik ere ager dakiguke:
(500) (a) Orok dakile
(b) Ororen laguna da
Nolanahi ere, oro zenbatzaile orokorrak ez du inoiz ere artikulu edo
bestelako mugatzailerik hartuko:
(SOl)
(a) *Gizon oroak hillcorrak dira
(b) *Gizonak oroak hilkorrak dira
Guzti eta dena-ren parean, zerbaiten osotasuna, eta ez zati bat, adierazteko,
oso ere erabil daiteke: pastel guztia jan zuen eta pastel osoa jan zuen nahikoa
baliokideak izan daitezke, pastela zati baitaiteke, baina ura edo ardoa edo, oro
har, masa izen batekin ezingo dugu *ur osoa edo *ardo osoa esan, ura eta
ardoa ezin baititugu zatitu. Ur guztia edo ardo guztia esan behar. Hortaz, oso
zati daitezkeen gauzei dagozkien izenkiekin erabil daiteke:
egun
aste
~ osoa
liburu
pastel
3.3. Nolakotzaileak
Orain arte ikusi ditugun determinatzaileak bi sail nagusitan banatu ditugu:
alde batetik mugatzaileak (artikulua eta erakusleak) eta bestetik zenbatzaile
guztiak (zehaztuak' zehaztugabeak eta orokorrak). Hirugarren multzo honetan
sartu ditugu gainerako guztiak eta, nolakotzaileak deitu baldin baditugu ere, ez
dute zerikusirik: nolako galderarekin.
Sail honetako determinatzaileak izen diferenteak hartu izan dituzte
gramatikalarien artean: determinante, predeterminante, prepositibo, e.a.
Determinatzaile hauek izenaren ezkerrean agertzen dira beti eta beste-ren kasuan
izan ezik, ez dute mugatzailerik onartzen (ikus lzenordainak):
zein
zer
zeinnahi
zernahi
edozein
edozer
154