25.10.2014 Views

1rzZ1XN

1rzZ1XN

1rzZ1XN

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Euskal Gramatika. LehenUrratsak-I<br />

Guztiz loturarik: gabekoak baldin balira, hitz ordena emaitza gramatikaletatik<br />

arras kanpo den arazoa dugula pentsatu behar genuke. Lotura zerbait baldin<br />

bada, aitzitik, emaitza horiek beren eragiketa senti eraziko dute mintzagai<br />

egituraren barnean ere, eta guztiz beharrezkoak izanen zaizkigu hitz ordenaren<br />

arazoa argitzeko. Hor planteiatu ditugun galderei zuzenean ihardetsi baino<br />

lehenago, hobeki muga ditzagun, mintzagai egitura deitu dugun horren<br />

zutabeak diren oinarrizko bi kontzeptu: mintzagaia eta irazldna.<br />

1.3. MINTZAGAIA<br />

1.3.1. Definizioa<br />

Euskaraz mintzagaia deitzen dugun honek izen diferenteak hartu izan ditu<br />

ondoko hizkuntzetan. Horrela, tema edo topikoa ere deitu ohi zaio inguruko<br />

erdaretan.<br />

Mintzagaiaren zehazki definitzea oso zaila da, beste arrazoien artean, gauza<br />

bat baino gehiago izan baitaiteke. Esan daiteke informazio zaharra edo jadanik<br />

ezaguna biltzen duten eZementuek osatzen duteZa. Beste batzutan, diskurtso edo<br />

solasaren unibertsoa finkatzen duena dela ere esaten da. Bi definizio horiek<br />

elkarren osagarri izan daitezke, ikusiko denez, eta ez dira nahitaez kontrakoak,<br />

sarritan infonnazio zaharra solasaren oinarri gertatzen baita eta elementu<br />

berriek zein kontestutan toki hartzen duten erakusten baitu.<br />

Dena dela, ohar zenbait egin beharrak gara hemen: egia bada ere infonnazio<br />

zaharra biltzen duten elementuek osatzen dutela mintzagaia, ezin dugu atzendu<br />

mintzagaiak infonnazioaren aldetik berri diren elementuak ere bil ditzakeela,<br />

geroago ikusiko dugun bezala. Gainera, aditzaren kasuan bereziki, infonnazio<br />

zaharrari edo aurretik ezagunari dagozkion elementu guztiak ez ditu beti<br />

biltzen.<br />

Ororen buru, ideia orokor horietarik abiatuz, mintzagaia perpausetako<br />

predikazio oinarriari dagokiola esan genezake. Nolabait argitzeko, elearen<br />

azpia edo markoa finkatzen du, ekartzen den infonnazioari eremu bat ematen<br />

diolarik. Hobeki ulertuko dugu guzti hau ondoko adibide honekin. Adibide<br />

honetan agertzen den rnintzagaia markatua dela esanen dugu, gerorako utziz zer<br />

ulertzen dugun markatua izate afera horretaz:<br />

(6) Liburua nik harlu dUl; papcrc1k, berriz, ez dakil nola galdu dilucn<br />

360

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!