25.10.2014 Views

1rzZ1XN

1rzZ1XN

1rzZ1XN

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1. Deklinabidea<br />

e) Perpaus iragangaitzetako subjetuaren funtzioa eta perpaus iragankorreko<br />

objetuaren funtzioa kasu-marka berberaz baliaturik adierazten dugu,<br />

absolutuaren kasu-markaz, hain zuzen ere:<br />

(24) (a) Umea mendirajoan da<br />

(b) Edurnck ekarri du umea<br />

d) Ergatiboaren mugagabeak eta ergatibo mugatu plurala sinkretismoan<br />

agertzen dira hitza kontsonantez amaitzen denean:<br />

(25) (a) Bost gizonek esan dutc<br />

(b) Gizonek egin dute<br />

Sink:retismoa aienatzen da hitza bokalez amaitzen bada:<br />

(26) (a) Bost andrek esan dute<br />

(b) Andrcek cgin dute<br />

Hizketa bizian sinkretismo guzti horiek eta gehiago ere aurkituko dira, egia<br />

esan. Dena dela, hiztunak baditu bideak sinkretismo horrek sor dezakeen<br />

anbiguetatetik ateratzeko: zenbait tokitan, azentuaketaz baliatzen da benetazko<br />

esanahiak bereizteko; beste batzutan, testuinguruak erakartzen dio behar duen<br />

informazioa; ikusi denez, aditzaren morfologiak ere eman diezaioke argia, etab.<br />

Esan dezagun amaitzeko; egiazko sinkretismoa e puntuan aipatutakoa dela,<br />

funtzio desberdinak adierazteko kasu-marka bera (~ , alegia) erabiltzen baita.<br />

1.1.2.7. Erabilera<br />

Kasu batzuk funtzio bat baino gehiago adieraz dezakete. Hori dela eta, kasu<br />

bakoitzaren erabilera ongi zehaztu behar da. Hala ere, ez gara honetaz arituko<br />

aurkezpen orokor honetan. Kasu bakoitzaren erabileraren xehetasunak gero<br />

emango dira, kasuak banan banan ukitzen direnean.<br />

Esan dezagun, bestaldetik, baditugula euskaraz kasu-markez aparte beste<br />

zenbait hizki ere perpausen sintagmen arteko erlazio gramatikalak adierazteko<br />

balio dutenak. Elementu hauek posposizioak ditugu:<br />

(27) Zure alde nago<br />

221

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!