Download hier het complete rapport. - EduDivers

innenl andse zaken; chinese nederl anders over homoseksualiteit
17.3 Chinese cultuur en partnerkeuze
Het is moeilijk in algemene termen over de Chinese cultuur te spreken vanwege de lange
geschiedenis, de diverse regionale culturen en alle migraties. Zo hebben Hongkong en
Taiwan een eigen ontwikkeling doorgemaakt en geldt de Zuid-Chinese stad Chengdu al
eeuwen als een city of leisure, inclusief homogenoegens (Wei 2007). Met dit voorbehoud
zijn er wel enkele hoofdlijnen aan te geven. De Chinese cultuur kent een patriarchaal
systeem en een sterk hiërarchische structuur waarin het individu ondergeschikt is aan
het collectief. Een belangrijke achtergrond van dit systeem ligt in het confucianisme –
overigens meer een moraalleer dan een religie en minder dwingend dan de drie grote
monotheïstische religies in haar normstellingen. De identiteit van het ‘zelf’ wordt
bepaald door de relaties met de familie en gemeenschap waartoe de persoon behoort.
De rol van individuen is daardoor contextueel bepaald. Zo zijn mannen eerst zoon en
dan vader. Voor vrouwen geldt dat ze ondergeschikt zijn aan de vader in hun jeugd, aan
de echtgenoot na het huwelijk en aan de zonen in hun ouderdom (Chou 2000: 21). De
hiërarchische patriarchale structuur werkt door in de gezins- en familieverhoudingen,
waar gehoorzaamheid aan de vader een centrale waarde is.
Door het patriarchale systeem is het behoud van de familienaam via de mannelijke lijn
essentieel. Zonen zijn belangrijker dan dochters want de dochter verliest de familienaam
zodra zij trouwt. Vooral de oudste zoon draagt de zware verantwoordelijkheid
het geslacht voort te zetten en de eer en de goede naam van de familie te waarborgen.
Het zorgen voor mannelijk nageslacht is daar een essentieel onderdeel van. Ook het
verzorgen van ouders is een belangrijke taak voor kinderen. Het niet vervullen van deze
familiale plichten werd als een doodzonde beschouwd en de meeste Chinezen zien het
nog steeds als een belangrijke taak. In het traditionele China heeft romantiek nooit een
rol gespeeld bij het aangaan van een huwelijk. Het was een zakelijke overeenkomst tussen
twee families, waarbij het doel was dat ze er beter van werden in financieel of sociaal
opzicht. De ouders regelden het huwelijk en overwegingen van liefde speelden geen rol.
De Chinezen geloofden dat liefde alleen maar af zou leiden van de sociale verplichtingen
die man en vrouw hadden. Het tonen van affectie tussen echtgenoten in het openbaar
was zelfs een groot taboe.
In Nederland blijft de partnerkeuze een gevoelig thema en hebben Chinezen een sterke
voorkeur voor partners uit de eigen gemeenschap. Bij zowel de eerste als de tweede
generatie komen gemengde huwelijken weinig voor. Dat duidt op een gesloten gemeenschap
(Rijkschroeff 1998). Twee derde van de Chinezen van de eerste generatie was in
1997 gehuwd met iemand uit de eigen groep en slechts 10% met een in Nederland geboren
partner. Een kwart van de eega’s stamt uit een ander land dan China en het lijkt waarschijnlijk
dat dit vooral Chinezen uit de diaspora zijn (Harmsen 1998). Het hebben van
niet-Chinese vrienden is voor ouders meestal geen probleem, maar wel als het gaat om
huwelijkskandidaten. Het is echter meestal geen onoverkomelijke belemmering wanneer
een kind een autochtone Nederlandse partner van het andere geslacht wil huwen,
maar het gebeurt nog weinig.
Vriendschappen worden ook vooral gevonden bij andere Chinezen. Hoewel omgang
met autochtonen meer voorkomt bij de tweede dan bij de eerste generatie, blijft de
307