Lessen voor een Belgisch tijdsbeleid Een analyse van Europese ...

2.4. TIJDSPROBLEMEN IN HET LEVEN VAN ALLEDAG
De geschetste maatschappelijke evoluties en hun gevolgen voor de maatschappelijke
tijdsordening geven aanleiding tot allerlei problemen en fricties in het leven van alledag.
Hieronder behandelen we een aantal van deze problemen zoals die naar voor komen uit de
analyses van Belgische en Vlaamse tijdsbestedingsdata (zie o.m. Glorieux & Vandeweyer,
2001; Glorieux, Koelet, Mestdag, et al., 2006). Het afbakenen van de verschillende gevolgen
is niet altijd vanzelfsprekend omdat de invloed van veranderingen zich vaak niet beperkt tot
slechts één levenssfeer.
2.4.1. Huishoudens onder druk
“Het gezin is een gespecialiseerd systeem dat functioneert tussen andere
gespecialiseerde systemen. Al die systemen hebben eigen tijdsordes die niet
noodzakelijk compatibel zijn met die van het gezin” (Cerulus, 2006).
Het afbouwen van de traditionele rollendifferentiatie in het gezin is één van de belangrijkste
veranderingen van de naoorlogse tijdsordening geweest. Met de huisvrouw is een van de
belangrijkste componenten van de oude tijdsordening verdwenen. De verschillende tijdsordes
en ritmes in een gezin vloeien zelden harmonieus in elkaar over en de huisvrouw vervulde dan
ook een niet te verwaarlozen bufferfunctie (Elchardus, 1996).
Het tweeverdienersgezin - het meest voorkomende gezinstype in de Vlaamse samenleving –
ervaart de meeste tijdsdruk. Deze tijdsdrukervaring van tweeverdieners en werkende
eenpersoonshuishoudens kan volledig verklaard worden aan de hand van hun tijdsbesteding
(cfr. Moens, 2006). Ze kennen een hogere werklast dan andere gezinnen en zijn gedwongen
meer gezinsactiviteiten af te werken op een kort tijdsbestek. Het tweeverdienersmodel is het
hedendaagse model; het kostwinnersmodel was het naoorlogse ideaal. Hoewel de kostwinner
betaalde arbeid verricht zoals tweeverdieners ligt zijn tijdsdruk een stuk lager. Dit komt door
een veel lagere werklast. De verdeling van verantwoordelijkheden tussen mannen en vrouwen
is wellicht een efficiënter gezinsmodel dan het tweeverdienersmodel om tijdsdruk te vermijden
(Moens, 2006; Glorieux, Koelet, ea, 2006). Uiteraard is dit een model dat niet meer strookt
met ons huidig waardenpatroon waarin de gelijkheid van mannen en vrouwen erg belangrijk
is.
28