Lessen voor een Belgisch tijdsbeleid Een analyse van Europese ...

3. Een inventarisatie en analyse van Europese initiatieven rond
tijdsordening
In dit hoofdstuk richten we onze aandacht op tijdsinitiatieven in een aantal landen in Europa.
Het gaat hierbij zowel om landen die reeds een jarenlange ervaring hebben opgebouwd op het
vlak van tijdsbeleid als landen waar tijdsinitiatieven beperkt voorkomen. Er wordt gewerkt met
69 projecten bijeengesprokkeld uit Italië (15), Nederland (21), Frankrijk (12), Duitsland (4),
Spanje (2), Portugal (1), Verenigd Koninkrijk (3), Denemarken (2), Finland (6), Zweden (1) en
twee landoverschrijdende projecten. Het merendeel van de projecten is afkomstig uit Italië,
Nederland en Frankrijk. Dit wordt veroorzaakt door de traditie die deze landen op het vlak van
tijdsbeleid reeds opbouwden. Dit betekent dat gegevens van ondernomen projecten vaak al
bijeengebracht en toegankelijk gemaakt zijn. Voor de andere landen is dit veel minder vaak
het geval en moeten we ons verlaten op de vermelding van initiatieven in boeken en op het
internet. Dit houdt een beperking in waar we helaas niet omheen kunnen. Volledigheid en
representativiteit van de tijdsinitiatieven is nagestreefd, maar een exhaustieve lijst in het
bestek van dit onderzoek is dus niet mogelijk. Indien initiatieven nergens vermeld worden of
voor sommige landen enkel in de landstaal (buiten het Nederlands, Frans, Engels of Duits)
teruggevonden worden, konden ze niet opgenomen worden. Een kleinschalig, lokaal project -
zoals onderlinge afspraken maken tussen een aantal mensen om via een beurtol het brengen
en halen van kinderen naar de school te regelen – is wellicht moeilijk traceerbaar en maakt
dan ook weinig kans in onze analyses opgenomen te worden.
Boulin & Mückenberger (2002) ontwikkelden reeds een meer summier overzicht van projecten
en dit werd ter ondersteuning gebruikt om een zekere representativiteit van de projecten na te
streven. Na de verzameling van de projecten worden deze op verkennende wijze geanalyseerd
om mogelijke systematieken op te sporen.
3.1. EEN POGING TOT AFBAKENING VAN INITIATIEVEN ROND TIJDSORDENING
Noch in het toonaangevende onderzoek van Boulin & Mückenberger (1999), noch in andere
literatuur vonden we een expliciete afbakening van ‘tijdsprojecten’ waarbij men oplossingen
zoekt voor moderne problemen rond tijdsgebruik en de afstemming van verschillende
tijdsordes probeert te verbeteren. Het blijkt ook moeilijk om tot een sluitende afbakening te
komen. In de eerste plaats willen we initiatieven bekijken waarbij de tijdsproblematiek ook
een sociale dimensie heeft en dus als een samenlevingsprobleem wordt ervaren. Individuele
tijdsproblemen waarvoor men individuele oplossingen uitprobeert (bv. door een beter
tijdsmanagement) vallen dan buiten het bestek van deze studie. We gaan op zoek naar
42