Lessen voor een Belgisch tijdsbeleid Een analyse van Europese ...

epaalde rollen te faciliteren. Door te kijken naar welk type rol(len) een initiatief zich vooral
richt, hopen we een beter zicht te krijgen op de tijdsproblemen waarop de verzamelde
initiatieven zich richten.
De doelgroepen die we onderscheiden zijn: producenten van goederen en diensten
(economische rol), families (ouders, werkende vrouwen, tweeverdieners, ...), gebruikers van
winkels & diensten (consumenten) en burgers & gemeenschap. De leden van een samenleving
vervullen meestal zowel de rol van producent als van consument. We produceren bepaalde
goederen of diensten en als producent koppelen we een aantal verwachtingen aan deze rol.
We willen bijvoorbeeld minder arbeidsuren per week. Daarnaast zijn we ook consumenten van
(andere) goederen en diensten en dit brengt andere verwachtingen met zich mee. Als
consument willen we bijvoorbeeld ’s avonds of op zondag naar de winkel gaan of na de
arbeidsuren beroep kunnen doen op bepaalde diensten, maar als producent niet. Onder familie
worden gezinnen, tweeverdieners, taakcombineerders en alleenstaande werkende ouders
verstaan. Onder burgers & gemeenschap worden bijvoorbeeld bewoners verstaan. Dit kan zijn
in het kader van mobiliteitsproblemen in een bepaalde buurt (IT-08, IT-11, IT-12), bij het
aanstellen van wijkburgemeesters (FR-07) of als gebruikers van een tijdbank. Tijdbanken
richten zich echter af en toe specifiek op een bepaalde doelgroep zoals vrouwen (SP-02) zodat
ze hun zorgverantwoordelijkheden gemakkelijker kunnen combineren met andere
levenssferen. Als dit het geval is dan wordt het initiatief niet onder de doelgroep burgers
geplaatst, maar onder familie. Tijdbanken zijn evenwel voor iedereen toegankelijk en kunnen
door de gebruikers voor uiteenlopende doeleinden gebruikt worden.
Ter illustratie van de wijze waarop de initiatieven naar doelgroepen zijn geklasseerd,
beschrijven we twee projecten.
Het Hamburg Barmbek-Uhlenhorst project (DUI-03) is opgezet om de combinatie van
arbeid- en zorgtaken te verlichten voor werkende moeders. In het kader van dit project
werden onder andere de consultatie-uren bij dokters verruimd (tot na 19 uur en op
zaterdagochtend). Er werden maatregelen getroffen om de toegankelijkheid van openbare
diensten te verhogen door het gebruik van NTIC (toegang op afstand) en een betere
communicatie en informatie over de openingsuren en een telefonische consultatiedienst tussen
7 en 19 uur werden ingevoerd. Banken zijn nu open van maandag tot vrijdag tot 18 uur.
Sommige kinderopvangdiensten van de staat hebben hun openingsuren verruimd tot 18 uur
en in een aantal scholen wordt geëxperimenteerd met het concept van een pedagogische
lunch voor ouders die instaan voor zorg. Uitbreiding van het project naar andere delen van de
stad en naar jonge vaders als doelgroep staat op de agenda (Boulin & Mückenberger, 1999:
44). De rol waarbij problemen ervaren worden is die van moeder (of ouder) in combinatie met
betaalde arbeid. Omdat met dit project vooral geprobeerd wordt tegemoet te komen aan de
ouderrol, wordt dit project geklasseerd bij de doelgroep ‘familie’.
65