Lessen voor een Belgisch tijdsbeleid Een analyse van Europese ...

Dit project in het Verenigd Koninkrijk is actief in achtergestelde gebieden en richt zich
uitsluitend op ouders die zich reguliere kinderopvang niet kunnen veroorloven, waardoor ze
blijven steken in de cyclus van deprivatie. Zij helpen ouders bij het ontdekken van hun arbeiden
onderwijswensen door gratis kinderopvang te voorzien. Daardoor kunnen ouders een
training of onderwijs volgen of werkmogelijkheden verkennen. Er zijn vier nieuwe
gemeentelijke kinderopvangverblijven, een vakantieschema en een mobiele crèche opgericht.
Met dit initiatief streeft men een verhoging van de economische activiteit van ouders na en
een vermindering van het aantal kinderen dat in contact komt met armoede. Het Genesis
project richt zich dus expliciet op het terugdringen van armoede door het voorzien van
diensten waar groepen die met armoede te maken hebben anders moeilijker of geen toegang
tot hebben. Via het inwerken op armoede bevordert men dan indirect de sociale inclusie van
mensen.
Vergrijzing van de bevolking opvangen
In twee eeuwen tijd is de wereldbevolking toegenomen van 1 tot 6 miljard. Tijdens de jaren
1980 vond de grootste jaarlijkse toename plaats. Door dalende geboortecijfers in bijna alle
landen is de groei sindsdien afgenomen, maar gaat dit gepaard met een steeds verouderende
bevolking. De verwachte levensduur op wereldvlak is sinds 1950 gestegen van 45 tot 65 jaar
en zou tegen 2050 stijgen tot meer dan 76 jaar. De combinatie van lage geboortecijfers en
een toenemende levensduur leidt ertoe dat geïndustrialiseerde landen meer dan andere landen
geconfronteerd worden met vergrijzing. Omdat deze vergrijzing van de bevolking de landen
van de Europese Unie voor nieuwe uitdagingen plaatst, werden door opeenvolgende Europese
Raden een aantal prioritaire doelstellingen vastgelegd. Men moet voorzien in adequate
pensioenregelingen, gezondheids- en ouderenzorg, en tegelijkertijd de duurzaamheid van de
openbare financiën en de solidariteit tussen de generaties behouden; de demografische
uitdagingen het hoofd bieden door de werkgelegenheid te verbeteren, de openbare schuld
verkleinen en sociale beschermingssystemen, waaronder pensioenregelingen, aanpassen; het
gemiddelde EU-werkgelegenheidscijfer van ouderen (van 55 tot 64 jaar) tegen 2010 tot 50%
verhogen (Europese Commissie, 2002 in FPDO, 2004).
Met uitzondering van een vermelding van een tijdbank in Santarém (POR-01) die gelokaliseerd
is in een rusthuis, richten de overige projecten zich niet specifiek op ouderen of het opvangen
van vergrijzingsproblemen. Het is wel mogelijk dat ouderen voor een deel opgevangen worden
door andere initiatieven, zonder dat ouderen de specifieke doelgroep van het project vormen.
De combinatie van zorgen en betaalde arbeid houdt bijvoorbeeld niet alleen de zorg voor
kinderen in, maar ook die voor andere gezinsleden, waaronder ouderen. Toch is het duidelijk
dat de vergrijzing niet echt een prioritaire problematiek is in de onderzochte tijdsinitiatieven.
78