Lessen voor een Belgisch tijdsbeleid Een analyse van Europese ...

Uit tabel 11 komt naar voor dat er wel degelijk een verschil tussen de duur van het
wettelijke ouderschapsverlof en het effectieve ouderschapsverlof bestaat. We nemen alleen
het effectieve ouderschapsverlof in rekening bij het in kaart brengen van de context van
de landen. Meteen wordt duidelijk dat landen door uiteenlopende duur en vergoedingen
voor ouderschapsverloven gekenmerkt worden. Indien we ons baseren op de effectieve
ouderschapsverloven, dan blijkt Zweden aan de top te staan met 119 weken. Finland komt
op de tweede plaats terecht met 99 weken effectief ouderschapsverlof. Nederland kent de
kortste duur: 11 weken. België (18 weken), Portugal (20 weken), Italië (24 weken), het
Verenigd Koninkrijk (25 weken) en Denemarken (36 weken) volgen. Spanje en Frankrijk
(48 weken) en Duitsland (64 weken) nemen een tussenpositie in.
Op het vlak van de duur van de ouderschapsverloven bekleedt Denemarken, als land van
het sociaal-democratische verzorgingsregime, een uitzonderingspositie. 36 weken effectief
ouderschapsverlof staat in schril contrast met de 119 en 99 weken verlof die Zweden en
Finland kennen. De verlofregeling van de landen van het conservatieve regime kennen
uiteenlopende duren gaande van 11 tot 64 weken. Het Verenigd Koninkrijk bevindt zich
ongeveer in het midden van deze groep.
Het ouderschapsverlof is echter slechts één aspect van de context van een land dat
belangrijk is bij de combinatie van arbeid gezin. De moeder- en
ouderschapsverlofregelingen van een land beïnvloeden op hun beurt de noden op het vlak
van kinderopvangfaciliteiten. Als een uitgebreide verlofperiode mogelijk is en kinderen op
jonge leeftijd toegelaten worden in voorschoolse activiteiten (bv. kleuterschool), dan
vermindert dit de vraag naar kinderopvangfaciliteiten. Figuur 2 geeft het verschil weer
tussen het einde van het totale zorgverlof (moeder- en ouderschapsverlof samen) en de
leeftijd waarop kinderen toegelaten worden in het voorschoolse systeem. De
verlofregelingen worden mee opgenomen in de berekening van de dekkingsgraad van
kinderopvangfaciliteiten. Dit houdt in dat de verschillen tussen het totale verlof en de
voorschoolse toelatingsleeftijd lager zijn ten opzichte van gegevens waarin geen rekening
gehouden wordt met de verlofregelingen (Plantenga & Siegel, 2004:10).
93