leren onderwijzen in een werkplekleeromgeving - Hogeschool de ...

Hoofdstuk 5. Kenmerken van krachtige werkplekleeromgevingen, case 2
Kenmerk 16. Zorgen voor ownership
De aanstaande leraar is 'eigenaar’ van het eigen leerproces.
Uit de onderzoeksliteratuur is af te leiden dat binnen de werkplekleeromgeving ownership
voorwaardelijk is voor de professionele ontwikkeling van de aanstaande leraar (Bergen,
Derksen et al., 2001; Day, 1999; Korthagen, Tigchelaar et al., 2001). Binnen de
werkplekleeromgeving hebben de mentor en coach de zorg dit gevoel van ‘ownership’ te
bevorderen, onder meer door nadruk te leggen op zelfverantwoordelijkheid en zelfsturing.
Daarmee is dit kenmerk sterk gerelateerd aan kenmerk 7 ‘zelfsturing’.
Dit kenmerk was met het bijbehorende element in de eerste case verkregen op grond van twee
uitspraken uit de actorgroep basisschool. In de tweede case werden bij de basisschool zowel
als bij de aanstaande leraren ieder zeven uitspraken aangetroffen waarin dit element
herkenbaar was. Bij de hogeschool werden evenmin als in de eerste case uitspraken
aangetroffen die betrekking hadden op ‘zorgen voor ownership’. In Bijlagetabel D.16 is een
overzicht gegeven van uitspraken over het element ‘zorgen voor ownership’.
In de eerste case was mede door het uiterst beperkte aantal uitspraken onzeker of de
aanstaande leraar in de praktijk als eigenaar van het eigen leerproces kon worden aangeduid
(‘f? zorgen voor ownership’). In de tweede case werd dit element door de actorgroepen
basisschool en aanstaande leraar positief gepercipieerd (f+). In Tabel 5.13 worden twee
representatieve citaten over dit element gegeven.
Tabel 5.13 Uitspraken uit het tweede interview met de bovenschools manager, respectievelijk met
een aanstaande leraar over de wenselijke en feitelijke inrichting van de werkplekleeromgeving
waarin het element ‘zorgen voor ownership’ centraal staat.
“Bij alle 5 punten vind ik dat de pabo eigenaar is van de opleiding, en het bestuur eigenaar is van het
traject van de beginnende leraren. PDS, en dat geldt niet alleen voor PDS, is eigenlijk een koppeling,
een brug waardoor je gezamenlijk eigenlijk ook die belangen ook kunt bekijken van startende
leerkracht, aanstaande leerkracht en beginnende leraar.”
“Ik heb de indruk dat dit ook zo gebeurt” (f+)
“Ja, en in ieder geval dat ik de dingen kan doen waar ik graag in wil ontwikkelen. Dus waar ik nog
minder goed in ben.”
“Dat heb ik ook echt zo kunnen doen” (f+)
5.4.6 Component 6. Kwaliteitszorg
Comp. nr. Component Kenm.nr. Kenmerk Aantal elementen Aantal uitspraken
132
6 Kwaliteitszorg 17 Procesmanagement 3 121
18 Zelfevaluatie 1 28
Uit de analyses van de transcripties kwamen 149 uitspraken naar voren die konden worden
herleid tot alle vier de oorspronkelijke elementen van de component ‘Kwaliteitszorg’.