Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Bij een dergelijk onderzoek, inventarisatie en brainstorming is het sterk aan te bevelen<br />
om leerlingen en studenten die Klassieke Talen studeren, te betrekken. De laatste<br />
doelgroep kan veel aanreiken wat hen tijdens het vo aantrekkelijke ICT-toepassingen<br />
lijken.<br />
Over financiering van dergelijke initiatieven moet overleg gevoerd worden met het<br />
ministerie en de scholen, c.q. schoolbesturen.<br />
• Andere pedagogisch-didactische aanpak of ten minste variatie in de werkvormen<br />
A. Een traditionele aanpak die niet meer past bij de doelgroep<br />
Het onderwijs Klassieke Talen vindt in de meeste scholen plaats via een klassikale<br />
aanpak. In de onderbouw is het medium een leergang met teksten, met beschrijvingen<br />
van taalverschijnselen, met taaloefeningen en cultuurinformatie. De leergang wordt<br />
van lesuur naar lesuur gevolgd. De teksten zijn door de auteurs geschreven; ze<br />
veronderstellen met de bedachte inhoud aan te sluiten bij de belevingswereld van de<br />
jonge leerlingen, dit omwille van hun motivatie. De taalverschijnselen die in de<br />
teksten voorkomen, worden op een abstracte wijze beschreven. Die beschrijving wordt<br />
geformuleerd in regels die van een academisch beschrijvingsmodel afgeleid zijn.<br />
De aanpak in de klas is veelal docentgestuurd: de leerlingen werken hoofdstuk na<br />
hoofdstuk door, onder leiding van de docent, doen toetsen op één moment en<br />
herkansen zo nodig een toets. De toetsing bestaat uit taal-/cultuurtoetsen en<br />
proefvertalingen, al of niet met een woordenlijst en een grammaticasamenvatting. En<br />
voor de afwisseling krijgen de leerlingen af en toe de kans om een cultuurproject te<br />
doen.<br />
In de tweede fase herhaalt zich dat patroon, met de complicerende factor dat<br />
leerlingen nu halverwege het vierde jaar de authentieke teksten voorgelegd krijgen om<br />
te ver<strong>talen</strong>. Die overgang is te groot en die situatie blijft eigenlijk zo in de hele tweede<br />
fase. Leerlingen raken gefrustreerd en verliezen hun geduld en motivatie (Tielens<br />
2001), merken geen vooruitgang en raken – mogelijkerwijs - het zicht kwijt op de<br />
reden waarom ze het vak gekozen hebben. De docenten trekken daar de kar van het<br />
ver<strong>talen</strong>.<br />
Die focus op de leergang en de nogal eenvormige aanpak werken in elk geval niet<br />
helemaal motivatieverhogend. Deze pedagogisch-didactische aanpak past niet bij deze<br />
doelgroep van vwo-leerlingen. Jongeren van deze jeugdcultuur hebben eerder<br />
behoefte aan betekenisgeving van wat ze leren en hebben meer ruimte om<br />
zelfstandigheid te tonen en zelf bedachte en gekozen wegen in het leerproces te<br />
bewandelen.<br />
(Ex-)leerlingen geven in interviews (Tielens 2001, Tielens e.a. 2005) aan dat het<br />
ver<strong>talen</strong> en het puzzelen met zinnen op zich hen niet tegen staat. Zij zouden wel meer<br />
succesbeleving willen hebben en het ontbreken daarvan breekt hen op: zij verliezen<br />
hun motivatie, betekenisgeving in positieve zin blijft achterwege.<br />
B. Een nieuwe aanpak die meer bij de doelgroep past: meer zelf doen<br />
In enkele scholen is een gedurfde aanpak gekozen met meer leerlingsturing. De eerste<br />
observaties van het leergedrag van de leerlingen en het leereffect ervan zijn<br />
verheugend.<br />
In het gymnasium Beekvliet in St. Michielsgestel is de docent Theo Bressers het<br />
experiment aangegaan om leerlingen gedurende een aantal weken aan een taak te<br />
laten werken die zij zelf uit een reeks gekozen hadden. Deze aanpak wordt aangeduid<br />
met de naam "Gekanteld Grieks/Latijn". De overeenkomsten tussen de taken zijn:<br />
⏐ 112