klassieke talen, 2007 - Stilus

“Overheersend zijn echter de vragen en opdrachten met een weinig uitdagend,
reproductief karakter”.
“De (grote) verschillen in vorm en inhoud en in spreiding en omvang van de toetsen
voor het schoolonderzoek maken dat de slaagkansen voor leerlingen sterk
uiteenlopen.”
Een van die verschillen tussen de scholen betreft de mate waarin de proefvertaling van
een Latijnse tekst (“nieuwe vertaling”) en de stof van het centraal examen in het cijfer
van het schoolonderzoek meetellen: die verschillen onderling zijn erg groot.
Over deelvraag 3 die over de al of niet aanvaardbare moeilijkheidsgraad, te vergelijken
met het examen gaat, meldt het rapport:
” Het schoolonderzoek biedt aan scholen de mogelijkheid om in de examinering eigen
accenten te leggen. Dit mag er volgens de inspectie niet toe leiden dat de
moeilijkheidsgraad van het schoolonderzoek substantieel afwijkt van die bij het
centraal examen. Meer dan de helft van de schoolonderzoeken (60 procent) heeft een
moeilijkheidsgraad die vergelijkbaar is met of hoger ligt dan die van het centraal
examen. In deze schoolonderzoeken heeft de inspectie vaak uitstekende vragen en
opdrachten aangetroffen. Daarentegen blijkt ruim 40 procent van de
schoolonderzoeken gemakkelijker te zijn dan een “gemiddeld” centraal examen. Dit
komt door een oppervlakkige toetsing van tekstbegrippen, door vragen die
reproductie-antwoorden veronderstellen, door globale en eenvoudige vragen over
achtergronden, door “losse” vragen over grammatica en door woordjesoverhoringen.”
Conclusie
“De inspectie constateert dan ook dat de verschillen in vorm, inhoud en omvang van
de schoolonderzoeken zo groot zijn, dat onderlinge vergelijkbaarheid slechts beperkt
mogelijk is en de slaagkansen van leerlingen in het perspectief van het centraal
examen sterk uiteenlopen”
Tot zover de samenvatting en de conclusie van het rapport.
Commentaar vanuit het perspectief van het vakdossier:
Er blijkt op 40% van de 79 scholen bij de schoolonderzoeken Latijn van dat jaar
1997/1998 een groot verschil tussen het beoogde en het gerealiseerde curriculum:
beoogd waren vragen op het niveau van het examen, vragen in overeenstemming met
de doelen van het vak, lectuur van minimaal 45 OCT pagina’s, maar er is op veel
scholen hiervan veel niet gerealiseerd. En dit onderzoek betreft de situatie vóór de
invoering van de tweede fase.
Geldt deze situatie van 8 jaar geleden in die scholen ook nú nog, in de tweede fase Is
het mogelijk dat de door de CEVO geconstateerde grote verschillen tussen de scholen en
tussen de schoolexamens en het centraal examen in 2004 (zie hoofdstuk 1) ook
hierdoor te verklaren zijn Betekent dit op een of andere wijze dat het
gymnasiumdiploma van de ene school van hogere waarde is dan dat van een andere
school
Het ligt voor de hand dat deze verschillen in bevraging invloed hebben op de resultaten
voor het CE. Worden aan veel leerlingen bij het SE te lage eisen gesteld, om allerlei
redenen (zie hoofdstuk 1) en zijn de CE-scores o.a. daardoor zo slecht In elk geval is
het door CEVO en CITO geconstateerde verschil in cijfers tussen SE en CE daardoor te
verklaren.
Het is urgent om er onderzoek naar te doen of docenten opzettelijk afwijken van die
eisen voor het SE of niet opzettelijk. In het laatste geval zou er iets aan gedaan kunnen
worden: handreikingen, standaarden, eerste of tweede correctie of controle van scholen
onderling, enz. Dit om de waarde van het gymnasiumdiploma te garanderen.
⏐ 71