klassieke talen, 2007 - Stilus

1. De problemen nader bekeken
Het ministerie noemt twee problemen die zorgen baren: de resultaten van de centrale
examens en de kwestie van de tweedeling in het veld over het leren van de talen en
vertalen.
De resultaten van het centraal examen representeren voor de overheid het
gerealiseerde curriculum: wat heeft de investering van de overheid, school en
docenten opgeleverd Liggen de resultaten in de lijn van het beoogde curriculum 2 (o.a.
de eindtermen) dat de overheid heeft vastgesteld Als er enkele jaren achter elkaar een
discrepantie tussen die twee curricula is, is dat een sein dat er iets aan de hand is. De
overheid vindt blijkbaar dat dat nu bij de Klassieke Talen het geval is. En in de
analyses van het CITO is duidelijk dat de slechte resultaten met name het vertalen
betreffen.
Het probleem van het vertalen is wel al eerder in de negentiger jaren van de vorige
eeuw aan de orde geweest tijdens een jaarvergadering van de VCN. Namens de
rectoren van de zelfstandige gymnasia is daar een voorstel gedaan om de
vertaalopdracht van het centraal examen (CE) over te hevelen naar het schoolexamen
(SE). Mogelijkerwijs hebben dit voorstel en vooral de afwijzing ervan door de VCN bij
het ministerie de indruk gewekt van een tweedeling in de wereld van het onderwijs
Klassieke Talen.
Er zijn eigenlijk uit de afgelopen tien jaar geen documenten waarin vanuit het veld de
tweedeling in een uitgebreide discussie ter sprake komt. In oktober 2005 is in het
dagblad Trouw de kwestie aan de orde gekomen naar aanleiding van een lustrumrede
van Prof. dr. Frits Bolkestein voor de vereniging Vrienden van het Gymnasium.
In dit hoofdstuk diepen we de twee problemen wat verder uit.
1.1 De slechte resultaten van de centrale examens: hoe slecht zijn
die
Hieronder worden de examenresultaten vanaf de invoering van de tweede fase
genoemd. In zoverre de verslagen van het CITO dat toelaten, wordt over de resultaten
van de vertaalopdracht apart verslag uitgebracht. Vervolgens geef ik een kort verslag
over de resultaten van de vertaalopdracht uit de tijd vóór de invoering van de tweede
fase.
1.1.1 Resultaten vanaf de invoering van de tweede fase
De resultaten van 2001
Hiervoor wordt geciteerd uit het Vakdossier 2002 3 :
"In hetzelfde bulletin (VCN Bulletin 98) staan in een bijdrage van drs. Hans Terra
(CITO-groep) de gegevens over de resultaten van het examen in 2001, het jaar waarin
geëxamineerd werd in de Oude Stijl (het examen voor leerlingen die niet in de tweede
2
3
CEVO (2006) "Het niveau van de centrale examens in vwo en havo"
Goris, M. (2002) "Vakdossier Klassieke Talen" SLO Enschede
⏐ 23