klassieke talen, 2007 - Stilus

Maar tevens werd duidelijk dat het vertalen op zich niet mocht verdwijnen. De vraag
aan de classici is dus: wat willen zij precies met het vertalen Nemen zij er genoegen
mee dat de inhoud (culturele vorming) van de teksten niet of te weinig uit de verf
komt en dat zij ook niet tevreden zijn met vertalingen van leerlingen
Het is zaak het doel van het leren van de talen scherp te formuleren en dat dan ook
waar te maken. Misschien liggen er mogelijkheden in de didactiek en de wijze van
toetsen: bijvoorbeeld vanuit een aanpak van ‘comprehensive reading’.
Het zou goed zijn als de vertalingen van kandidaten op het CE en SE onderzocht
worden: wat voor zinnen zijn voor de kandidaten wel te vertalen, welke niet Welke
fouten waren te vermijden als ze de beschikbare hulpbronnen hadden geraadpleegd Is
er een koppeling mogelijk met het voorafgaande leertraject in scholen Geldt het voor
de hele groep kandidaten van die school Dit onderzoek kan de afgelopen jaren én/of
de aanstaande jaren betreffen en kan ook een basis vormen voor meting van het effect
van het hoger aantal studielasturen na 2007.
Het is aan te bevelen om de discussie over andere vormen van toetsing van ongeziene
teksten dan via proefvertalingen weer eens aan te gaan, en experimenten te doen in
hoeverre een menging van vertaling en tekstbegripvragen meewerkt aan een
bevredigender realiseren van de vakdoelen.
• Koppeling van de moeilijke Klassieke Talen (zwak punt) en bijdrage aan
maatschappelijk relevante thema’s als Europese identiteit (externe kans): de
actualiteitswaarde van antieke teksten en motivatie van leerlingen
De taal en inhoud van de Klassieke Talen kunnen de internationale behoefte aan een
Europees referentiekader ondersteunen. Classici kunnen dan de vraag stellen hoe zij
door stofkeuze (nog meer) aan de ontwikkeling ervan kunnen bijdragen. Antwoorden
daarop kunnen ook bijdragen aan de motivatie van leerlingen om die moeilijke
teksten te willen leren vertalen.
Wel is het zaak om daarbij op te passen voor lege retoriek. De grenzen van Europa
zijn arbitrair: is Turkije Europees omdat de westkust Grieks was Er zijn grote
verschillen tussen Scandinavië en Zuid-Spanje, etc.
De zin van en de zin in het vertalen van antieke teksten kan toenemen als de
inhouden ook aansluiten bij een actueel thema als Europa, de discussie over de
kenmerkende waarden, de verschillende manieren waarop daarmee omgegaan wordt.
In de examenpensa en syllabi kan de waardendiscussie worden opgenomen en een
duidelijke plaats krijgen.
• Koppeling van kleine lesgroepen (sterk/zwak punt) en de groeiende groep
allochtone leerlingen (externe kans): de wijze van benaderen van andere culturen.
Aan dit thema zitten een inhoudelijke en pedagogische, conditionerende kant. Bij de
inhoudelijke hoort dat in de keuze van de inhouden (onderwerpen, teksten,
verwerking) verschijnselen van andere culturen expliciet betrokken worden of op zijn
minst raakvlakken met andere culturen ter sprake komen (bijvoorbeeld door een
waardediscussie). De aandacht voor de andere culturen kan de allochtone leerlingen
een gevoel geven dat zij met respect gezien worden.
Ook aan de pedagogische kant zijn condities nodig om bepaalde groepen allochtone
leerlingen in het voortgezet onderwijs (met name in het havo en vwo) succesvol te
laten zijn: bijvoorbeeld peercoaching of coaching van basisschoolleerlingen door
gymnasiasten of coaching door allochtone oud-leerlingen die in het hoger onderwijs
studeren. Deze condities zullen zeker ook voor succes op een gymnasiale afdeling of
zelfstandig gymnasium gelden.
⏐ 64