klassieke talen, 2007 - Stilus

Klassieke Talen in de afgelopen eeuwen niet in het onderwijs betrokken geweest
waren, dan zouden we minder begrip hebben over onszelf. Ik lees met veel plezier het
werk van Martha Nussbaum. Ze is classica en een van de meest inspirerende filosofen
die ze inmiddels in Amerika hebben. Ze laat zien hoe sterk die klassieke cultuur nog
steeds doorwerkt in de manier waarop we denken, de wereld die we bouwen, de taal
die we kunnen spreken, enz.”
Stel je voor dat jij kinderen zou hebben die elf á twaalf jaar zijn en op een
scholengemeenschap met Klassieke Talen zitten, en die zouden klagen over het leren
van de Klassieke Talen: "De cultuur is wel interessant maar waarom moet ik die taal
nog leren", wat voor hart onder de riem zou je die kinderen steken
Ik pik uit wat je zei, iets op; je zei: "De cultuur vinden we wel interessant". Als je daar
vanuit mag gaan, zou ik aan de ene kant mee gaan onderzoeken, zelf mee gaan doen.
Ik zou hen laten zien dat ík het interessant vind, als een soort rolmodel. Ik zou met
hen willen bespreken en onderzoeken dat die cultuur nog interessanter wordt als je
weet hoe dat oorspronkelijk is opgeschreven en is besproken en hoe dat doorwerkt tot
in onze tijd, in allerlei woorden waarvan we nog niet eens weten dat die er vandaan
komen. Langs die weg zou ik dat proberen.
Ik heb het zelf in zoverre aan de hand gehad - en dat laat zien dat je er juist in die
leeftijd niet direct greep op hebt - dat mijn beide kinderen op de school een afweging
gemaakt hebben; zij hadden de keuze tussen Spaans of Latijn, zij kozen natuurlijk
Spaans met o.a. overwegingen als "Handig wanneer je op vakantie gaat". Zij kozen
dus beiden geen Klassieke Talen, terwijl ze van mij toch mijn interesse zagen; ik heb
Horatius (tweetalig) naast mijn bed liggen. Ondanks mijzelf als rolmodel kiezen
kinderen toch hun eigen weg.
2.5 Het interview met prof. dr. Paul Schnabel
13 december 2005
Ziet u trends in de samenleving die consequenties moeten hebben voor het onderwijs in
de Klassieke Talen
Er zijn wel duidelijk herkenbare langlopende trends in de samenleving te onderkennen
zoals individualisering en internationalisering. Met dat laatste is natuurlijk direct
verbonden de dominantie van het Engels. Kinderen hebben van jongs af aan het
Engels dagelijks om zich heen; denk maar aan televisie en muziek.
Opvallend is ook de intensivering van het bestaan. Veel moet in korte tijd gedaan
worden. Ook de school ontsnapt daar niet aan. Er is zoveel naast de school dat
concurrentie geeft. Alles moet bovendien ook leuk, spannend, uitdagend zijn. Dat
geldt niet alleen voor kinderen, maar ook voor hun ouders en ook voor de docenten.
Toch wordt een kentering in het onderwijs voelbaar. Steeds klemmender wordt de
vraag of de school wel mee moet gaan in het opschroeven van de eisen van leukheid.
De twijfel groeit of we wel verder moeten op die weg. Zichtbaar is dat bij geschiedenis
waar behoefte is aan structuur en chronologie, die in de ‘thema’s ten onder zijn
gegaan. Er is bezinning nodig op het doel van de school; waar bedien je leerlingen het
best mee voor later
Voor vwo-leerlingen lijkt dat een luxeprobleem. Zij lezen sowieso al meer, vinden
gemakkelijker hun weg. Maar juist daarom zou er voor die groep meer gedaan moet
worden en ook meer van hen verlangd mogen worden. Er is nu veel aandacht voor de
brede ontwikkeling van Vmbo-leerlingen. Maar dat is niet genoeg voor vwoleerlingen.
Het zijn de beste leerlingen. De samenleving heeft er baat bij als prestaties
⏐ 49