Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
istekleri göz önünde bulundurulmamakta, daha çok leviratın işlevselliği ön planda<br />
tutulmaktadır.<br />
Destandaki “Karı için bir kardeşe kıyılmaz” dizesi cinsiyetçi bir ifadeyi<br />
çağrıştırırken bir kadın için kişinin kardeşinin canına kıymayacağı düşüncesi kadını<br />
küçümseyen ataerkil bir yaklaşım içermektedir. Bu dizenin ardından da “Yazık olsun<br />
gör şeytana uyulmaz” dizesi gelmektedir. Ayrıca “Sivasta Yenge için Kardeşini İple<br />
Boğan Kardeş Katili‟nin DESTANI”nda da benzer dizelere rastlanmaktadır: “Avrat<br />
için girme kardeş kanıma”, “Ne yaptın ey zalim şeytana uydun” (Akan 1). İki<br />
destanda da benzer ifadelerin kullanılışına bakılarak bu kalıp sözlerin kayınbiraderyenge<br />
ensesti temalı destanlarda tekrarlandığını söylemek yanlış olmayacaktır.<br />
Kayınbaba-gelin ensestinde kocanın, eşi için hiçbir olumsuz ifade<br />
kullanmayışını eşini suçlu olarak görmemesiyle açıklamak mümkünken bu destanda<br />
Ahmet‟in eşini suçladığı açıkça görülmektedir. Öyle ki Ahmet‟in ağzından, karısı ve<br />
kardeşi aynı şekilde “zalim” olarak adlandırılmaktadır:<br />
Bu feci cinayet her yerde duyuldu<br />
Zalim kardeş kardeş katili oldu<br />
O zalim karıda yardımcısı oldu (Kurt 1)<br />
Görüldüğü gibi, kayınbaba-gelin ensestinde kadın pasif ve masum olarak<br />
gösterilirken bu bölümde incelenen âşık tarzı destanlarda işlenen kayınbirader-yenge<br />
ensestinde kadın etkin ve suçlu olarak konumlandırılmaktadır.<br />
“Sivasta Yenge için Kardeşini İple Boğan Kardeş Katili‟nin DESTANI”nda<br />
da kayınbiraderle yengenin birlik olduğu ve kayınbiraderin, kardeşini öldürdüğü<br />
anlatılmaktadır:<br />
Karımla kardeşim birlik oldular<br />
Kolumdan belimden iple sardılar<br />
94
Change language