1zctZYy

de “Beni Taşlara Vurun” ağıdında olduğu gibi erkeklerin de ağıt yaktığı
görülmektedir. Erkeğin, ensest olarak görülebilecek bir evlilik yapmak istemediğini
dile getirişi, ağıtlardaki kayınbirader-yenge ensestinin hem kadını hem de erkeği
mağdur etmesi noktasında önem taşımaktadır. Her ne kadar levirat geleneğinde
ortada bir ensest ilişki olmadığı düşünülse de kayınbirader ya da yengenin birbirine
nasıl yaklaştığı, birbirine nasıl hitap ettiği ilişkinin boyutunu değiştirecektir.
Bu çalışmada örnek verilen ağıtlara bakıldığında kadının mağdur konumda
olduğu gözden kaçmayacaktır. Kadın duyguları ve düşünceleri sorulmadan,
kocasının yasını tutamadan kayınbiraderiyle evlendirilmeye çalışılmaktadır.
Dolayısıyla kadın, hem kocasının yokluğunda korunmasız ve yalnız kaldığı, hem de
korunmasız ve yalnız kalmasın diye istemediği bir evliliğe zorlandığı için
mağdurdur. Bu noktada daha çok kadınların ağıt yakması, kadınların mağduriyeti ile
ilişkilendirilmelidir. Ağıt, kadının sesini duyurabileceği, mağduriyetini anlatabileceği
ve belki de böylece rahatlayabileceği önemli bir türdür. Öyle ki Özdemir “Normal
zamanlarda söylenmeyecek, ayıp sayılan, saygısızlık olarak yorumlanan sözler bile
ağıtlarda dile getirilir. O zaman ağıtçı da, dinleyenler de içini boşaltmış, bir iyice
öfkesini almış olur” demektedir (Folklor/ Edebiyat 103).
C. Eniştesine Göz Koyan Baldızlar
Halk bilimci Seyfettin Karabaş, mânide yer alan ilk iki dizenin anlamsız
olduğunu belirten Pertev Naili Boratav, Şükrü Elçin ve İlhan Başgöz‟den alıntılar
yaparak mânilerin dış niteliklerine bakılarak değerlendirildiğini ancak bu
değerlendirmelerin yanlış genellemelere yol açtığını belirtmektedir (Bütüncül Türk
Budunbilimine Doğru 65-77). Mânici belirlenmiş olan dört dize ve yedi heceyi
100