1zctZYy

Eski Türk ailesinde de ensest yasağının izlerini egzogamiyle birlikte görmek
mümkündür. Köktürkler, Uygurlar ve Altay Türkleri egzogami yoluyla
evlenmişlerdir (İnan 41-43). Türk Ailesi Antropolojisi adlı çalışmada bu evliliklerle
ilgili olarak “aynı soy” içerisinde bulunanların birbiriyle evlenmediği belirtilmekte,
ancak “sütkardeş” kavramıyla ilgili bir açıklamaya rastlanmamaktadır (Tezcan 14-
24). Ziya Gökalp‟in Türk Medeniyet Tarihi‟nin “Türk Ailesi” bölümünde de eski
Türklerde “sütkardeş”in ensest yasağı kapsamında değerlendirilmesiyle ilgili bir
açıklama yoktur (199-231). Dolayısıyla “sütkardeş”in ensest kapsamına girmesi
İslamiyet‟in etkisiyle açıklanmaktadır.
Egzogami (exogamy) ve endogami (endogamy) kavramlarını ilk defa 1865‟te
antropolog John F. McLennan, Primitive Marriage (İlkel Evlilik) kitabında
kullanmıştır (Arens 34). Evlilik kurallarının kökeninin egzogamiyle ilişkili olduğunu
belirten McLennan, ilkeller arasında evliliğin kız kaçırma (bride capture) şeklinde
gerçekleştiğini ifade etmektedir (aktaran Arens 35). Buna göre ilkel insanlar, kız
çocukları daha bebekken öldürdüğünden kız kaçırma âdetiyle diğer bir kabileden ya
da gruptan yabancı bir kadınla evlenmişlerdir (Arens 35). Aslında kız kaçırma, ensest
yasağından ziyade evlilik kurallarının ortaya çıkışını açıklasa da, egzogaminin
başlangıcını göstermesi bakımından önem taşımaktadır.
McLennan, “The Origin of Exogamy” (Egzogaminin Kökeni) makalesinde
kız kaçırma ve evliliğin ilkel kabilelerde eş anlamlı olduğunu belirtmektedir. Kız
kaçırma uygulaması ya da egzogami, daha sonraları evlilik kuralı hâline gelmiştir.
McLennan ilkel kabilelerin neden kız kaçırmaya gerek duyduğunu, grubun erkekleri
yokken ya da savaştayken, kadınların ve kız çocuklarının kaçırılmasıyla ve kadın
sayısının erkeklere oranla sayıca azalmış olabileceğiyle açıklamaktadır (97). İlk
başlarda kız kaçırma olayı şiddet içerse de sonraları buna gerek kalmamıştır.
87