1zctZYy

götürüyor” (Az Gittik Uz Gittik 153). “Ütelek” ve “Tüylüce” masallarında evden
kaçan kızların kılık değiştirip tüylü bir hayvan kılığına girmesini Ölçer‟in şu
sözleriyle açıklamak mümkündür:
Erkek egemen kültür tarafından, ev içinin kadının yaşam alanı
olarak seçilmesi, onun kamusal mekândaki varlığına sınırlı bir
serbestlik getirmiştir. Bu sınırlar kadına cinsel kimliğiyle kamusal
mekânda yeterince rahat hareket edemeyişinden kaynaklanan savunma
mekanizmaları geliştirme zorunluluğu hissettirmiştir. Kadın kamusal
mekândaki varlığını “erkeksi”leştirerek son derece güvenilir bir
kimlik edinir. (64)
Buradaki “erkeksi”leşme kadının kimi masalda erkek kılığına ya da bir hayvan
kılığına girmesi, kimisinde ise kendini ve cinsel kimliğini gizlemek için saklanması
şeklinde gerçekleşmektedir. Örneğin “Kırmızı Terlik”, “Altın Şamdan” ve
“Acemoğlu” masalında kız altından yapılmış şamdanın içine saklanırken “Sandık”
masalında sandığın, “Ahu Melek” masalında ise bir öküz heykelinin içine saklanarak
babasının yanından kaçar. Bu masallarda da kızlar bir nevi kılık değiştirmektedir.
Çünkü kendini gizleyerek bir maskenin, bir suretin arkasına sığınmakta ve bu şekilde
evden ayrılıp kamusal alana çıkmaktadır.
Kız saklandığı yerden ya da büründüğü kıyafetten çıktığı zaman yaşlı bir
adamla karşılaşır ve yaşlı adamın evinde kalmaya başlar. Jung‟a göre “Kahraman,
ancak sağlam bir düşünce ya da parlak bir fikir, yani ruhsal bir işlev ya da endopsişik
otomatizm sayesinde kurtulabileceği umutsuz bir duruma düşse yaşlı adam görünür”
(Dört Arketip 87). “Yaşlı bilge adam” arketipi, büyücü, hekim, rahip, öğretmen,
profesör, büyükbaba ya da otorite sahibi bir kişi olarak görünür ve iyi bir tavsiye,
karar ve plana ihtiyaç duyan kahramana öğüt verip ona yardım eder (Dört Arketip
47