Jaarboek Thomas Instituut 1997 - Thomas Instituut te Utrecht

kwestie' .20
WIE KENT DE KRACHT VAN UW TOORN? 101
II.2 Enkele verschillende posities
Een van de auteurs, Maurice Wiles, verwerpt, vooral om zgn. morele
redenen, een 'interventionistisch' beeld van de handelende God. In zijn
visie staat de free will-defence centraal, om het kwaad in de wereld te
kunnen combineren met het geloof in God. God perkt zich in om de
mens een vrije wil te geven, en om de wereld een eigen wetmatigheid
te geven; Ook een beperkt ingrijpen van God in de wereld is moreel
niet aanvaardbaar, het morele probleem zou dan bestaan in die keren
dat God niet ingreep." In Wiles' opvatting zijn ook andere, moreel
neutrale ingrepen van God, zoals de maagdelijke geboorte of de
fysieke verrijzenis niet zomaar acceptabel. Wiles stelt voor Gods
handelen in de wereld niet op te vatten als bepaalde handelingen, maar
als het scheppen en instandhouden van de wereld. Hij stelt voor Gods
handelen in de wereld volgens het christelijk spreken, daarom op te
vatten als handelingen die de algemene intentie van God t.a.v. de
1J.lp.rp.lr1 hp."l"\rrlp.r~n nh."I1pl rt;p. ,...n: rO'-"T'to __ ,..Jo.....o.n ..-0." I"!_Aro "J'~1
.. _.a._ ..._ ...,.....,.._ ...__ 1..........., _ ... 1'............. .1._ ...._ .I._~yv.l..l.u."'.I._.l.l .lU_&' ,",VU03 vv .1.1.
Robert Merrihew Adams is niet overtuigd door Wiles' free willdefence
als theodicee. Is de vrije wil al de ellende die ervan komt wel
waard? Zou een beetje meer goddelijk interventie een erg
onaanvaardbare inperking van de vrije wil betekenen, wanneer dit een
hoop ellende zou schelen? Had God de wereld niet anders kunnen
scheppen, zodat die meer aanleiding zou bieden voor de ontwikkeling
van deugd in plaats van ondeugd? Adams vindt de free will-defence
geen slecht motief voor een theodicee, maar op zich genomen te
mager. Een bredere context wordt zijns inziens juist door de
heilsgeschiedenis gegeven. Die context kan zowel interventionistisch
als niet-interventionistisch opgevat worden.
Die bredere context bestaat voor hem uit het geloof in een
20 Bovendien is binnen het Thomas Instituut, het kader waarbinnen ik
werkzaam was, door H. Goris in zijn proefschrift reeds het metafysisch
opzicht van Gods handelen besproken.
21 Opgemerkt zij overigens dat in Wiles' spreken, net als in veel
theodicee-vragen, God zich aan onze moraal moet houden.