Jaarboek Thomas Instituut 1997 - Thomas Instituut te Utrecht

88 H.W.M. TEN HAVE
Link bespreekt die passages in de H.Schrift over God die moeilijk
stroken met het filosofisch Godsbeeld, dat dateert uit de Verlichting,
van een onpartijdige, almachtige, alwetende liefhebbende God, wiens
liefde en almacht zich moeilijk laten rijmen met het kwaad in de
wereld."
De auteurs menen dat men met bijbehorende Gods- en
wereldbeelden onze kennis van de wereld begrippelijk (p.12) tracht te
ordenen, maar dat ze evenwel stuklopen op de realiteit en daardoor
eerder het geloof belemmeren dan mogelijk maken. De Bijbel legt
volgens de auteurs God niet vast op een optelsom van verwachtingen
die overeenkomen met ons begrip van een almachtig en goed wezen,
maar eonfronteert deze verwachtingen juist met schockierenden
Gegenerfahrungen,' De Bijbel brengt dus bepaalde ervaringen in, die
volgens de auteurs, op de 'waarheid' wijzen, die geen kwestie is van
"Prädikation von Sachverhalten, sondem eine Frage unseres
angemessenen Eingehens auf sie" (p.13).
Als voorbeeld daarvan geeft men Exodus 5, o.a. vers 22 waar
Mozes naar aanleiding van de onderdrukking van Israël door de farao
aan God vraagt waarom Hij Zijn volk zo slecht behandelt. De auteurs
stellen vast dat, volgens deze vertelling, alleen deze vervreemdende
identificatie van farao's handelen met Gods handelen de geëigende
manier is om in te gaan op de deprimerende situatie. Zo wordt
menselijke ervaring een vraag naar God (p.14). God wordt niet
verontschuldigd "urn den Preis seiner Teilnahmslosigkeit oder
Ohnrnacht. Er geht mit uns -und vor uns- auf die deprimierende
Realität ein." Zo komt men bij de donkere kant van God. De
vertelling is een illustratie voor de Grundthese die men in het boek wil
ontvouwen, namelijk dat geen enkel terrein van onze werkelijkheid
van God afgescheiden moet worden (p.14).
Dat betekent niet dat men de donkere kanten van God zomaar
moet laten staan, alleen al omdat ze een legitimerende Wirkungsgeschichte
hebben gehad. Ook willen zij meer dan alleen inzicht
Walter Dietrich & Christian Link, Die Dunkten Seiten Gottes:
Willkür und Gewalt, Neukirchener Verlag 1995, p.12.
4 Dit nu lijkt juist te .zijn, anderzijds moet m.i. gezegd worden dat de
bijbelook zelf beelden aanreikt die bepaalde verwachtingen bevestigen: ook
de heilige Schrift noemt God vader, licht, rots, herder, koning enzovoort.