2010 ilerleme raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

Yüksek Komiseri (BMMYK) ile iletiime geçmeyi talep etmeleri durumunda, kendilerine bu
imkânn verilmesi ve yasa d göçmenlerin, bedeli kendilerince karlanmak kaydyla, hukuki
danmanla eriimlerinin salanmas gerektii belirtilmektedir.
Babakanlk Sosyal Yardmlama ve Dayanma Genel Müdürlüü’nün, Mays 2009’da Sosyal
Yardmlama ve Dayanma Vakf’na gönderilen genelgesiyle, düzensiz göçmen olan
yabanclarn ve insan ticareti madurlarnn ücretsiz salk hizmetlerinden yararlanabilmeleri
salanmtr. Ayrca, ltica ve Göç Görev Gücü, Uluslararas Göç Örgütü (IOM) ve BMMYK ile
yakn istiare halinde, Yabanclar Kanunu’na ilikin olarak kapsaml bir deiiklik
hazrlamaktadr.
Özellikle düzensiz göçmenlere yönelik gözalt ve snrd uygulamalarnda, adil usullerin
oluturulmas ve bu kiilerin kabul koullarnn iyiletirilmesi açsndan, yeni yaymlanan genelgelerin
tamamen uygulanmas ve hazrlk aamasnda olan mevzuatn süratle kabul edilmesi kilit önemi haiz
bir önceliktir. Avrupa nsan Haklar Mahkemesi (AHM) kararlarnn ve özellikle Türkiye ile ilgili iki
davada (Abdolkhani ve Karimnia / Türkiye ve Z.N.S / Türkiye davalar) alnan kararlarn dikkate
alnmas gerekmektedir; Mahkeme, söz konusu davalarda, gözaltna alma ve gözalt süresinin
uzatlmasna ilikin açk hükümlerin eksikliinden dolay, düzensiz göçmenlerin gözaltna
alnmalarnn ve mene ülkelerine snr d edilmelerinin, kiilere snr d edilme sebeplerinin
bildirilmemesinin ve gözalt kararna kar herhangi bir yarg yolunun bulunmamasnn, Avrupa nsan
Haklar Sözlemesi’nin ihlali anlamna geldiine karar vermitir; ayrca, Mahkeme Charahili / Türkiye
davasndaki kararyla, bavurann gözalt koullar nedeniyle, AHS’nin ikencenin yasaklanmasna
ilikin 3. maddesinin ihlal edildii sonucuna varmtr.
Sivil toplum kurulular, uluslararas kurulular ve akademisyenlerle istiare içinde olunmas da
oldukça önemlidir. Türkiye, bu alanda özellikle AB tarafndan salanan ve devam eden ortak
ibirlii projelerindeki uzmanlktan da yararlanmaldr. Düzensiz göçün önlenmesi ve sonuçlarnn
ele alnmas amacyla Türkiye’nin idari kapasitesinin artrlmasna yönelik çalmalar da devam
etmektedir. Yasad göçle mücadele konusunda alnacak tedbirlerin tespit edilmesi, kurumlararas
ibirlii ve koordinasyonun güçlendirilmesi ve operasyonel faaliyetlerin izlenmesi amacyla
Yasad Göçle Mücadele Koordinasyon Kurulu ubat 2010’da oluturulmutur. Kurul, çileri
Bakanl Müstear Yardmcs bakanlnda iki ayda bir toplanmaktadr. Genelkurmay
Bakanl, Kara Kuvvetleri Komutanl, Dileri Bakanl, Emniyet Genel Müdürlüü,
Jandarma Genel Komutanl ve Sahil Güvenlik Komutanl, Kurul’un üyeleridir.
Eylül 2010’da, Emniyet Genel Müdürlüü tarafndan yaymlanan genelgeyle, yakalanan yasad
göçmenlerin, vali tarafndan verilen yazl izinle, geri gönderme merkezlerinde barndrlmalar
salanmtr. Genelge, geri gönderme merkezlerinde kalnan süre boyunca tüm masraflarn devlet
tarafndan karlanaca hususuna açklk getiren standart bir bildirim de getirmektedir. Avukatla
görüme hakk da açkla kavuturulmutur. Genelge, ayrca, snr d edilme ve idari gözetim
kararna kar itiraz hakkn açkça ifade etmektedir.
Düzensiz göçmenlerin geri gönderilme usulleri tamamlanana kadar, barndrma kapasitesinin
uluslararas standartlara uygun olarak artrlmasna yönelik çabalar devam etmektedir. Austos
2010 itibaryla, mevcut barnma kapasitesi 2.875’tir; ulusal kaynaklarla finanse edilen ve her biri
650 kii barnma kapasitesine sahip dört geri gönderme merkezinin (Bitlis, Van, Aydn ve Edirne)
ina/yenileme/donanm çalmalar devam etmektedir. Ayrca, AB tarafndan finanse edilen
projeler yoluyla, her biri 750 kii barnma kapasitesine sahip iki ilave geri gönderme merkezinin,
Ankara ve Erzurum’da oluturulma çalmalar devam etmektedir.
Kamu yöneticileri, valiler, kaymakamlar, belediyeler ve kamuoyunun, düzensiz göçmenlerin
haklarna ve göç yönetimine ilikin usullere dair farkndalnn somut tedbirler yoluyla
artrlmas kilit önemi haiz bir konudur.
TR
81
TR