2010 ilerleme raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

Ancak, yaklak 200.000 çocuk – özellikle dou ve güneydou illerindeki kz çocuklar – hâlâ
okula devam etmemektedir. Orta öretime devam konusunda corafi farkllklar vardr.
Ayrca, erkek çocuklar için % 68, kz çocuklar için % 62 olan okula net kayt oranyla,
cinsiyetler arasnda önemli fark mevcuttur. Eitim kurumlarnda iddetle mücadele
stratejisinin uygulanmas snrl kalmakta ve denetim gerektirmektedir. Çocuk evleri ve yatl
okullardaki baz iddet ve/veya istismar vakalar basn organlarnda kapsaml olarak yer alm
ve kamuoyunda eletirilmitir. Çocuklara yönelik iddetle etkin biçimde mücadele edebilmek
için, ilgili kurumlarn sorumluluk üstlenmesine ve aralarnda koordinasyon salanmasna
ihtiyaç bulunmaktadr.
Çocuk içiliinin önlenmesinde snrl ilerleme kaydedilmitir. Hâlâ etkili bir izleme sistemi
bulunmamaktadr.
15 ya altndaki çocuklar arasnda yoksulluk oran % 24,4’e dümütür. Ancak, bu oran hâlâ
genel yoksulluk oranndan % 7,3 daha yüksektir. Krsal alanlarda, bu oran % 44,9’a
çkabilmektedir. Krsal bölgelerdeki çocuklarn yoksulluuyla mücadele için özel tedbirlerin
alnmasna ihtiyaç bulunmaktadr.
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) tarafndan salanan hizmetlerin
kurum dna tanmas çabalarna ilikin olarak, öz ve manevi ebeveynlere yönelik
danmanlk, rehberlik ve mali destein artrlmasna ihtiyaç bulunmaktadr. SHÇEK’in idari
kapasitesi snrl kalmaya devam etmektedir.
2008 yl nüfus ve salk aratrmas 24 5 yan altndaki çocuklarn % 6’snn (nüfusa) kaytl
olmadn göstermektedir. Bu oran, dou bölgelerinde % 11’e yükselmektedir.
Çocuk haklarna ilikin temel uluslararas hukuki belgelere ilikin çekincelerin kaldrlmasna
yönelik hiçbir ilerleme kaydedilmemitir 25 .
Çocuklar, çounlukla, hâlâ çocuklar (veya çocuklar ve gençler) için ayrlmam cezaevleri ve
gözalt merkezlerinde tutulmaktadrlar. Çocuklarn gözaltna alnd birçok kurumda, sürekli
deien vasfsz personel oran yüksektir.
Çocuk Koruma Kanunu 81 ilde çocuk mahkemelerinin kurulmasn gerektirmektedir. Eylül
2010 itibaryla, sadece 30 ilde 95 adet çocuk mahkemesi kurulmu olup, bu mahkemelerin
yalnzca 72’si faaliyettedir.
Sonuç olarak, çocuk haklar, çocuk adaleti ve ilköretimde cinsiyetler arasndaki farka ilikin
hukuki çerçevede gelime olmutur. Ancak, eitim, çocuk içilii, salk, çocuk adaleti, idari
kapasite ve koordinasyon dahil, tüm alanlarda uygulamaya ilikin çabalarn daha fazla
güçlendirilmesine ihtiyaç bulunmaktadr.
Sosyal bakmdan korunmaya muhtaç ve/veya engelli kiiler konusunda, bu kiiler için alnan
özel tedbirlerin eitlik ilkesine aykr saylmayacan öngören Anayasa deiiklii, engelli
24 2008 Nüfus ve Salk Aratrmas Sonuçlar: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/index.html
25 Türkiye, Birlemi Milletler Çocuk Haklar Sözlemesi’ni 1995’te onaylamtr. Ancak, Sözlemenin 17, 29 ve
30. maddelerinin –bu maddelerin hepsi lisan haklar ve/veya kültürel kimlie atfta bulunur- yorumlanmas ve
uygulanmas hakkn, Türkiye Cumhuriyeti Anayasas ve 1923 Lozan Anlamas’nn lafz ve ruhuna uygun
olarak sakl tutmutur.
TR
28
TR