2010 ilerleme raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

sürdürmütür. Aktif istihdam tedbirleri kayda deer ölçüde geniletilmitir. 40 Bununla birlikte,
isizlik yardmnn kapsama oran çok düüktür. Mart 2010 itibaryla, fondan yararlanan isizlerin
oran yalnzca % 6’dr. Kamu istihdam hizmetleri konusunda Türkiye’nin toplam idari kapasitesi
zayf kalmaya devam etmektedir. gücüne katlm ve istihdam oranlar düüktür 41 Güneydou
Anadolu Bölgesi en düük igücüne katlm oranlarna sahiptir 42 . Genç isizlii, yüksek olmaya
devam etmekle birlikte, 2010 ylnn ilk iki çeyreinde azalma eilimi göstermitir 43 . Kayt d
istihdam oran, Haziran 2009’da en yüksek noktaya ulatktan sonra, azalan bir eilim izlemitir.
Bununla birlikte, istihdam edilen kiilerin % 44,8’i sosyal güvenlik sistemine kaytl
olmadndan, bu kiiler Kanunu’nun salad güvencelerden ve emeklilik haklarndan
mahrum kalmaktadr. Özellikle Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile dier kamu kurumlar ve özel
kurumlar arasnda artan koordinasyon ve ibirlii sayesinde, kayt d çalmayla mücadele
younlatrlmtr. Bu sayede, 336.838 kayt d içi tespit edilmitir. Ancak, kayt d
ekonominin büyüklüü dikkate alndnda denetim kapasitesi yetersiz kalmaktadr. stihdam
Politikas Öncelikleri Ortak Deerlendirme Belgesi’nin (JAP) tamamlanmasna ilikin ilerleme
kaydedilmemitir.
Avrupa Sosyal Fonu (ASF) için yaplan hazrlklarda baz ilerlemeler kaydedilmitir. Katlm
Öncesi Mali Yardm Arac’nn (IPA) IV. Bileeni kapsamndaki nsan Kaynaklarnn
Gelitirilmesi Operasyonel Program’ndan (KG OP) sorumlu Çalma ve Sosyal Güvenlik
Bakanl bünyesinde kurulan program otoritesi, kapasitesini artrmaya devam etmitir. Bütün
resmi gerekliliklerin karlanmasndan sonra, KG OP’nin uygulanmas, hibe programlarnn
duyurulmas ve ilk hibe sözlemelerinin imzalanmas ile balatlmtr. Ancak, hibelerin
deerlendirme sürecinde ve ancak Mays 2010’da gerçekleebilen ilk hibe sözlemelerinin
imzalanmasnda büyük gecikmeler yaanmtr. Büyük fon kayplarnn yaanmamas için,
halihazrda balatlm olan operasyonlarn uygulanmasnn hzlandrlmas gerekmektedir.
Programlarn izlenmesi ve deerlendirilmesinin güçlendirilmesi gerekmektedir.
Sosyal içerme konusunda çok snrl ilerleme kaydedilmitir. Anayasa’da yaplan bir deiiklik,
çocuklar, yallar ve engelliler için pozitif ayrmcl mümkün klmaktadr. Türkiye’nin,
yoksullukla mücadele konusunda kapsaml bir politika çerçevesi bulunmamaktadr. Yoksulluk
riski altndaki nüfusun oran yüksektir ve çocuklar yüksek bir yoksulluk riskine maruz kalmaya
devam etmektedir. Yoksulluk, özellikle mevsimlik içiler, geçimlik tarm iiyle uraanlar ve
kayt d içiler olmak üzere, çalan nüfus için bir endie kayna olmaya devam etmektedir.
Ekonomik Koordinasyon Komitesi tarafndan, sosyal hizmetler ile kamu istihdam hizmetleri
arasnda ba kurmay amaçlayan bir eylem plan kabul edilmitir 44 . Hükümet, engelli kiilerin
kamu kurumlarnda istihdamna yönelik olarak bütçedeki kadro kstlamalarn kaldrmtr 45 .
Bununla beraber, sosyal içerme alannda çalan ulusal kurumlar dank bir yapdadr ve zayf
kalmaktadr. Engelli kiilerin kamu sektöründe ve özel sektörde istihdam edilebilirliini artrma
40 Yararlanclarn says 2008 ylnda 30.000’den 2009’da 200.000’e yükselmitir.
41 Haziran 2010’a ait rakamlar % 50 ve % 44,7’dir; geçen yla göre bir ilerleme olmakla birlikte, AB
ortalamasna kyasla hâlâ çok düüktür.
42 TÜK’in 2008 yl verilerine göre, katlm oranlar Diyarbakr için % 26,9, Siirt için % 27,2 ve rnak için %
29,8’dir. Bununla birlikte, 2009 ylnda istihdam oranndaki en yüksek art Güneydou Anadolu Bölgesinde
kaydedilmitir.
43 Genç isizlik oran Haziran 2009’da % 23,7 olmasna karlk, Haziran 2010’da %19,1’e dümütür.
44 Bu eylem planna göre, çalma yanda ve çalabilecek durumda olan sosyal yardm yararlanclar KUR
veri tabanna kaydedilecekler ve ilgili istihdam hizmetlerini almalar yönünde destekleneceklerdir.
45 Ocak 2010 itibaryla, kamu sektöründe engelli bireylere kanunla tahsis edilmi 48.943 kadronun (tüm kamu
sektöründeki kadronun % 3’ü), bütçe kstlamalarndan dolay ancak 14.325’i doldurulabilmitir. Halihazrda,
engelli bireylere bütçedeki kstlamalardan muafiyet salanarak bo kadrolar için alm süreci balatlmtr.
TR
70
TR