2010 ilerleme raporu - Avrupa BirliÄi BakanlıÄı
2010 ilerleme raporu - Avrupa BirliÄi BakanlıÄı
2010 ilerleme raporu - Avrupa BirliÄi BakanlıÄı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
HSYK’nn bamszl konusunda baz tereddütler oluturmaktadr. 6<br />
Tarafszlk açsndan, askeri mahkemelerin sivilleri yarglamasna imkan veren hükümler<br />
Anayasa’dan çkartlm olup, yeni hükümler bu tür yarglamay açkça yasaklamaktadr.<br />
Devletin güvenliine, anayasal düzene ve bu düzenin ileyiine kar ilenen suçlara ait<br />
davalar artk sivil mahkemelerde görülecektir. Bu, Anayasa Mahkemesi’nin Ocak <strong>2010</strong>’da<br />
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun örgütlü suç ve devlete kar suç hallerinde Silahl Kuvvetler<br />
mensuplarnn sivil mahkemelerde yarglanmasna izin veren hükümlerini o dönemdeki<br />
anayasal hükümlerle çelitii gerekçesiyle iptalinin ardndan gerçeklemitir. Bu tür davalarn<br />
sivil mahkemelerde görülmesine ilikin yeni hükümler olumludur.<br />
Anayasa’da yaplan deiikliklerin kabulüyle birlikte, Anayasa Mahkemesi 17 üyeden<br />
oluacaktr. Cumhurbakan, on üyeyi Yargtay, Dantay, Askeri Yüksek dare Mahkemesi,<br />
Askeri Yargtay ve YÖK tarafndan gösterilen adaylar arasndan, dört üyeyi üst kademe<br />
yöneticileri, serbest avukatlar, birinci snf hakim ve savclar ile Anayasa Mahkemesi<br />
raportörleri arasndan seçecektir. TBMM, Anayasa Mahkemesi’nin üç üyesini Saytay ve<br />
Barolar tarafndan gösterilen adaylar arasndan seçecektir. TBMM’de üç tur oylama<br />
yaplacaktr. Üçüncü turda adaylar basit çounlukla seçilmektedir. Yedek üyelik<br />
öngörülmemektedir. Anayasa Mahkemesi hâkimlerinin seçimine TBMM’nin dahil olmas,<br />
Türkiye’deki uygulamay AB üyesi devletlerdeki uygulamalara yaklatrmtr. Bununla<br />
birlikte, hâkimlerden ikisi hâlâ askeri hâkimdir. Demokratik bir sistemde anayasa içtihad sivil<br />
bir mesele olduundan, askeri hâkimlerin mevcudiyeti tartmaldr. Ayrca, yeni deitirilmi<br />
Anayasaya göre, Anayasa mahkemesi üyeleri bir kereliine on iki yl için seçilmekte ve en az<br />
45 yanda olmalar gerekmektedir. Bu, askeri hâkimlerin görev sürelerinin bitiminde tekrar<br />
askeri yarg sistemine dönebilecekleri anlamna gelmekte olup, Anayasa Mahkemesi<br />
hâkimleri olarak tarafszlklar hakknda tereddüt oluturabilecektir.<br />
Üst düzey yarg ve ordu mensuplar, önemli davalarda yarg bamszln tehlikeye<br />
düürebilecek açklamalar yapmlardr.<br />
Yargnn etkinliiyle ilgili olarak, yarg sisteminde bilgi teknolojisinden faydalanlmas adli<br />
ilemleri hzlandrm ve üçüncü taraflarn adli ilemlere eriimini kolaylatrmtr. Yarg<br />
mensuplarnn says artmaya devam etmektedir. 20 Eylül <strong>2010</strong> tarihi itibaryla toplam 11.394<br />
hâkim ve savc bulunmaktadr (1 Mays 2009 itibaryla 11.121 hâkim ve savc). Çocuklarn<br />
yarglanmas konusunda gelime kaydedilmitir (Bkz. Çocuk haklar).<br />
Bununla birlikte, 20 Eylül <strong>2010</strong> tarihi itibaryla 3.299 olan toplam hâkim ve savc aç hâlâ<br />
kayda deer bir seviyededir. (1 Mays 2009’da bu say 3.875 idi).<br />
Bölge adliye mahkemeleri hâlâ kurulmamtr. lgili kanun uyarnca, bu mahkemelerin<br />
Haziran 2007’de faaliyete geçmeleri gerekmekteydi.<br />
<br />
6<br />
Bu davaya bakan sivil savc 2006 ylnda iddianamesini yaymlamtr. ddianamede yüksek rütbeli<br />
komutanlara yönelik suçlamalar yer almtr. Genelkurmay iddianameyi eletirmi ve anayasal sorumluluk<br />
tayan yetkilileri harekete geçmeye çarmtr. HSYK, Nisan 2006’da görevden alma karar vermitir.<br />
TR<br />
13<br />
TR
Change language