2010 ilerleme raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

konu basnda tartlmtr. Sistemin effaf ve objektif bir ekilde gözden geçirilmesi
gerekmektedir. Orta öretim ve dier eitim kademelerinde, cinsiyetler arasndaki fark
sürmektedir.
Okul kitaplar hâlâ kadnlarn rol ve statülerine ilikin önyarglar içermektedir.
Töre cinayetlerinde art olduuna dair emareler bulunmaktadr. Kadnlar için snma evlerinin
says 22 ve dier önleyici ve koruyucu hizmetler snrl kalmaktadr. Snma evleri ve
belediyelerin yürüttüü çalmalara ilikin olarak etkili devlet denetimi mevcut deildir. Kurumlar
arasnda ibirliinin güçlendirilmesi gerekmektedir. Kolluk kuvvetlerinin ve kamu kurumlarnn,
özellikle kadna yönelik iddet alannda eitimlerinin sürdürülmesi gerekmektedir.
Aile içi iddete ilikin olarak, Avrupa nsan Haklar Mahkemesinin (AHM) Opuz/Türkiye
davasnda verdii karar henüz uygulanmamtr. Aile mahkemeleri, aile içi iddet ve töre
cinayetlerine ilikin davalarda sert yaptrmlar uygulamaktadr. Ancak, bu uygulamann tutarl
biçimde tatbik edilmesi gerekmektedir. Yargtay, töre cinayetine ilikin bir davada “haksz tahrik”
nedeniyle cezay indirmitir.
Erken yata ve zorla yaptrlan evlilikler endie sebebi olmaya devam etmektedir. Bu tip evlilikler
üreme sal risklerine ve aile içi istismara da yol açabilmektedir. Bu tip evlilikler hakknda
güvenilir rakamlar mevcut deildir.
Kadn örgütleri, ilgili kamu kurulularyla olan diyalog ve ibirliklerinde, merkezi ve yerel
düzeyde gerileme olduunu bildirmektedir.
Toplumsal Cinsiyet Eitlii Ulusal Eylem Plan’nn uygulanmasna yönelik yeterli insan kayna
ve mali kaynak bulunmamaktadr. Eylem plan, kesin ve ölçülebilir hedefler içermemektedir. Baz
yarg mensuplar, Kadnn Statüsü Genel Müdürlüü ile Adalet Bakanl arasnda imzalanan
protokol uyarnca toplumsal cinsiyet eitlii konusunda eitim almlardr. Ancak, bu eitimin
sürdürülebilmesi için ilave ulusal kaynaklara ihtiyaç bulunmaktadr. Kadn haklar konusunda,
kadn örgütlerinin katlmyla oluturulan kapsayc bir yaklam henüz kabul edilmemitir.
Sonuç olarak, kadn haklarn ve toplumsal cinsiyet eitliini güvence altna alan hukuki çerçeve esas
itibaryla mevcuttur. Bu çerçeve, kadnlar için pozitif ayrmclk tedbirlerinin kabul edilmesine imkan
veren Anayasa deiikliiyle güçlendirilmitir. Bununla birlikte, kadn haklarnn ve toplumsal
cinsiyet eitliinin hayata geçirilmesinin salanmas, Türkiye için kilit meseleler olmaya devam
etmektedir. Özellikle, söz konusu yasal çerçeveyi siyasi, sosyal ve ekonomik gerçeklie dönütürecek
sürekli ilave çabalara ihtiyaç bulunmaktadr. Töre cinayetleri, erken yata ve zorla yaptrlan evlilikler
ve kadna yönelik aile içi iddet ciddi sorunlar olmaya devam etmektedir. Mevzuatn ülke genelinde
tutarl olarak uygulanmas gerekmektedir. Kadn haklar ve toplumsal cinsiyet eitlii konularnda
daha fazla eitime ve farkndalk yaratlmasna ihtiyaç bulunmaktadr.
Çocuk haklar konusunda, Anayasa’da yaplan bir deiiklik, çocuk haklarnn uygulamada güvence
altna alnmasna yönelik tedbirlerin eitlik ilkesine aykr saylmayacan hükme balamtr. Bu
deiiklik, çocuklara yönelik pozitif ayrmclk tedbirlerinin kabul edilmesine olanak salayacaktr.
4-5 ya arasndaki çocuklar için okul öncesi eitime kayt oran 2008-2009’da % 33 iken, 2009-
2010’da % 39’a yükselmitir. lköretime kayt oranlar (1- 8. snflar) hem kz hem erkek
22 Ekim 2010 itibaryla, bu snma evlerinin says 62 olup, bunlardan 11’i 2010 ylnda açlmtr. Ancak, 2005
tarihli Belediyeler Kanunu, kadnlar için snma evlerinin nüfusu 50.000 ve daha fazla olan belediyelerde
kurulmasn öngörmektedir.
TR
26
TR