2010 ilerleme raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

iletmeyi kapatmak ortalama 3,3 yl gerektirdii için pazardan çkta güçlükler bulunmaktadr.
Ayrca, alacakllar iflas eden irketlerden alacaklarnn yalnzca bete birini tahsil edebilmektedir.
Sonuç olarak, pazardan çk ilemleri nispeten daha zordur. Kriz yeni kurulan firma saysn
olumsuz etkilemitir.
Hukuk sistemi
Türkiye, piyasa ekonomisine ilikin hukuki çerçeveyi büyük ölçüde oluturmu olup, mevzuatn
daha fazla uygulanmasn salamaldr. Mülkiyet haklar da dahil olmak üzere, yeterince iyi
ileyen bir hukuk sistemi birkaç yldr mevcuttur. Türkiye’de bir tanmazn tapuya tescil edilmesi
alt ilem gerektirmekte ve alt gün sürmektedir. Ticari sözlemelerin uygulanmas ortalama 35
ilem ve 420 gün olmak üzere uzun bir süreç gerektirmektedir. Ticaret mahkemeleri hâkimlerinin
ihtisaslama düzeyi yetersiz olup, bu durum davalarn uzamasna yol açmaktadr. Bilirkii sistemi,
genel kaliteyi yükseltmeksizin, paralel bir yarg sistemi ilevi görmeyi sürdürmektedir.
Uyumazlklarn mahkemeye intikal etmeden çözümü mekanizmalarnn kullanlmas hâlâ
düüktür. Sonuç olarak hukuk sistemi, özellikle yarglama usulleri, uygulamada sorunlara neden
olmakta ve daha iyi bir i ortamnn salanmasna engel oluturmaktadr.
Mali sektördeki geliim
Bankaclk sektörü, büyük ölçüde daha önceki yllarda düzenleyici ve denetleyici çerçevede
yaplan önemli iyiletirmelere bal olarak, küresel mali krize direnç göstermitir. Mali sektörün
risk oranlar güçlü olmaya devam etmitir. Sektör, Merkez Bankas’nn likidite tedbirlerinden ve
kredi snflandrma ve ödemesine ilikin kolaylklardan faydalanmtr. Kriz ortamnda,
bankalarn yüksek sermaye yeterlilik oranlarn muhafaza etmesi ve kredi verilmesinin teviki
amacyla, kredilerin yeniden yaplandrlmas koullar geçici olarak kolaylatrlm ve yeni
kredilere ilikin genel koullar geçici olarak kaldrlmtr. Bu tedbirler, AB mevzuat uyarnca
% 12 olmas gereken sermaye yeterlilik orannn, 2010 banda neredeyse % 20 düzeyine
çkmasna yardmc olmutur. 2009 yl sonunda yaklak en yüksek % 6 seviyesinde olan geri
dönmeyen krediler, 2010 ortasnda yaklak % 5 seviyesine gerilemi ve düzenleyici otorite
tarafndan yaplan stres testleri, sektörün salam olduunu göstermitir. Mali sektörün en büyük
ksmn oluturmakta olan bankaclk sektörünün toplam mali sektör içerisindeki pay % 78’e
yükselmitir. Sigortaclk sektörünün büyüklüü, küçük bir artla % 3’e yükselmi olup, yatrm
fonlarnn büyüklüüne edeer duruma gelmitir. Yurtiçi özel bankalarn toplam varlklar
içerisindeki pay % 32,5 düzeyinde kalm, yabanc bankalarn pay ise, bankaclk sektörü
varlklarnn % 20’sini oluturan yabanclarn borsadaki yatrmlar da hesaba katldnda,
% 39,5’e ulamtr. stanbul Menkul Kymetler Borsas, 2009 yl boyunca önemli ölçüde
yükselmi, menkul kymetler piyasasnn toplam kapitalizasyonu neredeyse ikiye katlanarak,
2008’de GSYH’nin % 19’u iken, 2009’da GSYH’nin % 37’sine ve 2010 ortas itibaryla
GSYH’nin % 40’na yükselmitir. Bankaclk sektöründeki younlama genel olarak sabit kalm
ve ilk be ve ilk on bankann sektördeki pay srasyla % 60 ve % 80 olarak gerçeklemitir.
Bununla birlikte, artan tüketici ve yatrmc güveni ve düük faiz oranlarnn etkisiyle hzla artan
kredi büyümesine ilikin olarak, düzenleyici otoritelerin ihtiyatl olmalar gerekmektedir. Sonuç
olarak, mali sektör, zorlu kriz artlarnda, daha önce yaplan reformlar sayesinde direnç
göstermitir.
3.2. Birlik içinde rekabetçi bask ve piyasa güçleri ile ba edebilme kapasitesi
leyen bir piyasa ekonomisinin varl
Güçlü iç talep, ekonomik daralmann ardndan hzl bir ekonomik toparlanma yaanmasn
salamakta ve bu durum ekonominin oklara kar artan dayanklln göstermektedir. Bununla
birlikte, söz konusu talep ayn zamanda cari ilemler açn artrmakta, bu da Türk ekonomisine
TR
42
TR