2010 ilerleme raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

Müstearl’nn kurulmas amacyla ubat aynda TBMM tarafndan bir kanun kabul edilmitir.
Söz konusu Kanun uyarnca, ilgili güvenlik kurumlar arasnda istihbarat paylamn
güçlendirmek için stihbarat Deerlendirme Merkezi kurulmutur.
Anayasa reformu, askeri mahkemelerin yetki alann, “askerlik hizmet ve görevleriyle”
snrlandrmaktadr. Yeni sistemle birlikte, devlet güvenlii, anayasal düzen ve anayasal
düzenin ilemesine kar suçlara ilikin davalar sivil mahkemelerce görülecektir.
Anayasa’da yaplan deiiklikler, Yüksek Askeri ura’nn (YA) askeri personelin orduyla
iliiini kesen kararlarn yarg denetimine açmtr. 1980 darbesini gerçekletirenlere
dokunulmazlk salayan hüküm Anayasa’dan çkartlmtr. Ayrca, Genelkurmay Bakan,
Kara, Hava, Deniz ve Jandarma Kuvvetleri Komutanlar resmi görevleri srasnda iledikleri
suçlardan ötürü Yüce Divan’da yarglanabileceklerdir.
Türk Silahl Kuvvetleri, Milli stihbarat Tekilat ve Emniyet Genel Müdürlüü’nün Tanr
Mal Yönetmelii’nin Temmuz aynda kabulünü takiben, güvenlik kurumlarnda Kamu Mali
Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun getirdii iç denetimler konusunda ilerleme kaydedilmitir.
Saytay, bütçe d nitelikli Savunma Sanayii Destekleme Fonu’nun (SSDF) denetlenmesine
ilikin planlama aamasn balatmtr.
emdinli’deki 4 bir kitapçnn bombalanmasna ilikin olarak iki astsubay ve bir PKK terör
örgütü muhbiri aleyhine açlan dava hâlâ devam etmektedir. Dava, Van askeri mahkemesinin
davallarn adam öldürmeyle suçlanmalar gerektii ve Türk Ceza Kanunu’nun 302.
maddesinde düzenlenen “devletin birliini bozma” suçunu ilediklerine dair herhangi bir delil
bulunmad kararn takiben Hakkari’deki bir ceza mahkemesinde görülmektedir. Askeri
mahkeme davallarn tutuksuz yarglanmasna karar vermitir.
Polis ve jandarmann kentsel ve krsal alanlarda sahip olduu yetkilerin düzenlenmesine
ilikin yönetmeliin uygulanmasna devam edilmitir. 31 ildeki, toplam bir milyon civarnda
sivilin yaad meskûn alan jandarmann kontrolünden sivil denetim altndaki polis
kontrolüne geçmitir. Ancak, jandarmann kolluk faaliyetleri üzerinde sivil denetim
oluturulmas konusunda herhangi bir gelime kaydedilmemitir.
1990’larda Güneydou’da yargsz infazlara kart iddia edilen ve halihazrda görev
yapmakta olan bir jandarma albaynn yarglanmasna devam edilmitir. Söz konusu
yarglamann düzgün yaplmas, suçun cezasz kalmasyla mücadele açsndan hayati önem
tamaktadr.
Silahl Kuvvetlerin sorumluluk alanlar dndaki siyasi konulara resmi veya gayriresmi
ekilde etkide bulunduklar durumlarda azalma görülmütür. Bununla birlikte, Genelkurmay
Bakan devam eden davalar ve soruturmalar hakknda zaman zaman yorumlarda
bulunmutur. Bu tür demeçler hakknda vatandalar ve sivil toplum kurulular (STK)
tarafndan suç duyurusunda bulunulmutur. Bununla birlikte adli takibat yaplmamtr.
Ordunun, baz medya kurulularna yönelik seçici akreditasyon uygulamas sürmütür.
Türk Silahl Kuvvetleri’nin görevlerini tanmlayan ve askerlere siyasete müdahil olacak
ekilde geni bir hareket alan salayan bir madde içeren Türk Silahl Kuvvetleri ç Hizmet
4 Davallar Kasm 2005’te Türkiye’nin Güneydou Bölgesi’ndeki emdinli kasabasnda bir kiinin ölümü ve
dierlerinin yaralanmasyla sonuçlanan bombalama eylemiyle suçlanmaktadr.
TR
11
TR