2010 ilerleme raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

hükümler de içeren, endüstriyel tasarm, patent ve corafi iaret haklarn düzenleyen kanun
tasarlarnn, yeni mevzuatn kabul edilmesine ilikin süre 10 Haziran 2010 tarihinde sona
erdiinden, TBMM tarafndan ivedilikle kabul edilmesi gerekmektedir.
Anayasa Mahkemesi’nin Markalarn Korunmas Hakknda Kanun Hükmünde Kararname’nin
marka ihlallerine ilikin cezai hükümlerini iptal eden kararn takiben, Türkiye yeni bir Marka
Kanunu kabul etmitir. Yargtay, Anayasa Mahkemesi’nin bu kararna dayanarak, söz konusu
Kanun Hükmünde Kararname’nin yürürlükten kaldrlan cezai hükümleri kapsamna giren
davalnn tüm suçlamalardan beraat etmesi gerektiine karar vermitir. Ayrca, el konulan taklit
mallarn, artk suç konusu oluturmadklar için davalya iade edilmesi gerekmektedir. Bunun
neticesinde, çok sayda taklit mal Türk piyasasna ve muhtemelen dier piyasalara yeniden girme
imkan bulmutur. Türkiye bu olumsuz gelimeyi önlemek için zamannda harekete geçmemitir.
Yargtay, Türk Ticaret Kanunu’nun haksz rekabete ilikin hükümlerinin marka davalarna
uygulanamayacana da karar vermitir. Yargtay’n bu karar, Türkiye’deki marka haklaryla
ilgili cezai uygulamalar bakmndan olumsuz bir dier gelimedir.
Uygulamaya ilikin olarak, üst düzey temsilcilerden oluan bakanlklar aras Fikri ve Snaî
Mülkiyet Haklar Koordinasyon Kurulu, AB ve Türkiye arasndaki diyaloa yönelik bir platform
olarak bir fikri mülkiyet haklar çalma grubu kurmay nihayet kabul etmitir. Fikri mülkiyet
hakk konularna yönelik böyle bir diyaloun kurulmas ve bu diyaloa Türkiye’nin baarl bir
ekilde dahil olmas, bu fasldaki katlm müzakereleri için anahtar unsurdur.
Gümrük birimlerinin bilgi teknolojileri (BT) sistemi tamamen merkeziletirilmitir. Fikri mülkiyet
hakk ihlallerine ilikin bir ikâyet, tüm gümrük noktalarnda taklit mallara el koyulmas için
yeterli olacaktr. Ancak, taklit ve korsan mallara kar gümrük kontrolleri hâlâ beklenen düzeyde
deildir ve kontroller ve el koymalar hakknda net veri bulunmamaktadr.
Fikri mülkiyet haklaryla ilgili cezai uygulamalarn bir parças olarak Türk polis gücü, Rapor
döneminde korsanlk ve sahtecilikle mücadele konusunda baarl operasyonlarn sürdürmütür.
Ancak, suçlularn teknik takibi söz konusu olmad ve örgütlü suçlarla mücadeleye yönelik
gerekli araçlar kullanlmad için korsanlk ve sahtecilik hâlâ yaygndr.
Fikri mülkiyet haklar ihlallerine kar, özellikle patent davalarnda, ihtiyati tedbir karar alnmas
zordur. Yarg süreci çok uzundur: nihai kararn alnmas ortalama üç ila dört yl sürerken, ihtiyati
tedbir kararlar bazen üç ya da dört ay içinde verilmektedir. Fikri mülkiyet haklaryla ilgili yarg
kararlarna eriim çok snrl ve düzensizdir. laçlara ilikin olarak olumsuz sonuçlanan davalarda,
patent sahibi (daval), davacnn belgelerini ya da ruhsat dosyalarndaki ürünle ilgili teknik bilgiyi
inceleyememektedir.
Uyumazl çözmek için hâkimin hukuki ve mesleki uzmanlnn yeterli olduu davalarda, baz
mahkemelerce gereksiz yere bilirkii raporlar talep edilmektedir. Bu yaygn uygulama, fikri
mülkiyet haklarnn uygulanmasnn çok uzun ve masrafl olmasna neden olmaktadr. Ayrca,
bilirkiilerin bamszl ve tarafszl salanmamtr. Baz patent davalarnda bilirkiiler,
patent verilebilirlik kriterleri konusunda yeterince bilgi sahibi deildir.
Fikri mülkiyet hakk davalarnn dier davalardan farkl nitelik tamas nedeniyle, fikri mülkiyet
haklarnn uygulanma usulleri hakknda, AB Uygulama Direktifi ile uyumlu bir kanunun kabul
edilmesi gerekmektedir. Fikri mülkiyet hakk taraflar ve kamu kurumlarnn, aralarndaki
koordinasyonu ve fikri mülkiyet hakk ihlallerinin tad riskler konusundaki farkndalklarn
artrmalar gerekmektedir.
TR
53
TR