van chuong thi phu annam 1919+1923

“Hỡi ôi!
Lở núi hoài sơn,
Sa sương hàm thủy.*
Băng phiến tan bọt nước công danh,
Huyền sương tản đám mây p hú quí.*
(Văn tế thầy thuốc – hãy xem phần phụ thêm).
Xem ba ví dụ đó đủ hiểu, trong phần thứ 1 đặt liên đối cách đối thể nào cũng đặng,
miễn là có xen lộn như thấy đó đã đủ.
Phần nầy chớ đặt chi dài lắm; hai ba vế đã đủ, có khi họ chỉ đặt một vế cách đối mà
thôi, cũng xong.
73. Trong phần thứ hai. Trước hết đặt mấy tiếng: nhớ cha xưa, hay là nhớ mẹ xưa hay
là tước nào khác tùy nghi; đoạn một cặp liên đối mỗi câu thường bốn tiếng mà thôi.
Còn các vế tiếp theo đặt liên đối cách thể nào cũng đặng; song cách đối sáu câu chớ
đặt làm chi cho lắm. Lại phải năng tráo trở xen lộn câu dài vắn với nhau cho dễ nghe
như:
Ví dụ 1
“Nhớ cha xưa:
Vốn dòng sang trọng,
Nên đấng khôn ngoan.*
Bé nương ấm thung huyên,
Hằng cấp củm văn phòng bốn bạn:
Khóe dửng dưng danh lợi hai trường.*
(Văn tế Đức Cha Vêrô. Hãy xem phần phụ thêm).
Ví dụ 2.
“Nhớ cha xưa:
Tánh bẩm nhơn hiền,
Người nên tuấn tú,
Cụm thung huyên theo thánh ý giáo chuyên,
Nhành đơn quế đặng dầu lòng sớm trổ.
(Văn tế Đức Cha Bình – Hãy xem phần phụ thêm).
Ví dụ 3.
“Nhớ thầy xưa:
Học thấu đại nguyên,
Người nên ích trí*
Từ thuở bé cách lìa bối mẫu,