Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BÀI TỔNG LUẬN<br />
101. Có nhiều kẻ muốn làm vãn vè <strong>thi</strong> phú, song làm không mau nghị không lẹ: điều<br />
ấy trước bởi <strong>thi</strong>ên tư không lanh lợi về đàng <strong>thi</strong> phú, sau cũng vì đặt mà không biết<br />
dùng mưu cơ. Vốn nghề gì cũng có mưu mwoj, thì nghề <strong>thi</strong> phú cũng vậy.<br />
Trong việc làm vãn vè <strong>thi</strong> phú, thì khó tại phải giữ đối đáp và giữ vận, nhiều khi được<br />
điều nầy mất điều khác; được vận thì mất đối, được đối thì thất vận. Ai biết mưu một<br />
chút thì lo được cả hai điều chẳng trắc trở gì.<br />
Vậy mưu là lo tìm vận trước khi tìm đối: tìm vận được rồi thì đặt câu có vận trước đã,<br />
đoạn sẽ đặt câu kia, chớ đặt câu kia trước mà thêm sự khó cho câu có vận. Ví dụ như<br />
đặt một bài thơ thất ngôn, thì trước phải lo tìm kiếm cho có năm tiếng một vận như<br />
nhau, để làm chữ rốt trong mấy câu có vận. Khi đã tìm đặng vận, thì lo tìm ý nghĩa<br />
thế nào cho đặng dùng vận ấy mà đặt câu ấy cho xong; rồi thì đặt câu kia cho đối ý<br />
nghãi với câu có vận. Tìm ra đặng một vận, thì vận ấy lại mở đàng cho mình tìm đặng<br />
ý nghĩa nữa; cho nên tìm vận trước thì có ích đặng nhiều bề.<br />
Còn việc tìm vận, thí cứ thứ tự theo chữ vần quấc ngữ mà thoáng qua một chút trong<br />
trí, liền gặp đặng vận. Ví dụ như tìm các tiếng theo vận a: thì thoáng qua trong trí thể<br />
nầy: a, à, ba, bà, ca, cà, cha, chà, da, dà, đa, đà, ga, gà, gia, già, ha, hà, kha, khà, la, là,<br />
ma, mà, na, nà, v.v. cứ vậy cho đến xa, xà, thì sẽ gặp biết mấy là vận, chọn vận nào<br />
đó đặng thì chọn tùy nghi. Ấy là mưu cho đặng tìm vận; cứ mưu ấy, thì làm vãn vè<br />
<strong>thi</strong> phú chóng vánh.<br />
Song chớ bắt chước những kẻ làm tạp nạp, gặp vận nào quơ vận ấy, dùng những tiếng<br />
không thanh lịch, làm cho bài hóa ra dở dang, thì vãn vè thể ấy, nõ mẫy kẻ muốn<br />
ngâm.<br />
CHUNG TẤT.<br />
PHẦN THỨ II<br />
Thêm ít bài làm gương.<br />
BÀI THỨ I<br />
Văn tế lão say rượu té xuống khe mà chết.<br />
Văn nầy đặt theo vận ve có ý than tiếc anh ta bởi ham chén ham ve, nên đã nhào<br />
xuống khe mà chết.<br />
Hỡi ôi!<br />
- Đời bay nhảy vắn vỏi vài ly,<br />
Chữ nhập lâm đối hòa câu trúc chén;<br />
Kiếp ăn chơi say sưa một nước,<br />
Bài lưu thủy ám hạp tiếng cầm ve,<br />
- Lớ quớ vui chơi chẳng xét,<br />
Lay quay họa đến không dè,
Change language