Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Bây giờ phải biết muốn cho xuôi câu, thì phải giữ mấy điều nầy: 1. Đừng để cho<br />
nhiều tiếng bình hay là nhiều tiếng trắc ở liên nhau, nhứt là khi nó có một dấu như<br />
nhau, hay là ở cuối câu thì càng khó nghe hơn nữa; như: hôm nay anh đau, em đi<br />
thăm. Mời thầy vào nhà dòng. Bắt cóc bỏ dĩa. Nấu cháo cá, xáo thịt thỏ v.v. Song<br />
tiếng không dấu và tiếng dấu huyền xen lộn nhau cũng còn dễ nghe, như: mời anh<br />
vào nhà thăm tôi cùng. 2. Các tiếng hơi trung vần trung chữ với nhau thì chớ đặt lộn<br />
với nhau quá mà khó nghe, như: tháng năm nắng lắm, bắp mọc không đặng. Bưng<br />
mâm chồng mâm úp mủng v.v. 3. Đều nhứt hạng là lo cho 3 tiếng cuối câu, có một<br />
trắc đứng trước hai bình, hay là một bình đứng trước hai tắc, hoặc hai trắc đứng trước<br />
một bình, hay là hai bình đứng trước một trắc. Lại lo cho hai câu liên nhau ở cuối có<br />
trắc bình đối nhau thì hay.<br />
Phải cho thỉnh thoảng lại xen lộn từng cặp đối nhau thì nghe êm tai dịu giọng.<br />
Hãy xem sách Quê ta ở đâu, triết nhơn tri kỷ, cha mẹ dạy con, thất khác, hạnh bà<br />
Têrêxa hài đồng Giêsu, thì năng gặp các câu cách ấy. Ví dụ như câu:<br />
“Gẫm phận mình tài hèn trí bạc,<br />
Dám đâu chữ hùng biện cao đàm:<br />
Song nghĩ tình khác quí bạn vàng,<br />
Mới ra tay luận bàn chơn giả.<br />
Phàm người đời ai cũng muốn gọi rằng khôn, chẳng ai ưa mang tiếng dại;song dại với<br />
khôn cách nhau một bước, mà trẽ ra hai đàng v.v.”<br />
(Triết nhơn tri kỷ).<br />
13. H. Phải sắp câu liên tiếp nhau thể nào?<br />
T. Phải sắp câu thứ tự tùy theo việc, việc nào đáng nói trước thì nói trước, việc nào<br />
xảy ra sau thì nói sau, câu nầy tiếp qua câu nọ cho tự nhiên, cuối phần nầy phải mở<br />
đàng tiếp qua phần nọ, chớ nói bắt cầu bắt quán, gặp chi quơ nấy, thì khó nghe, lại<br />
bài cũng không thành thứ tự.<br />
ĐIỀU THỨ IV.<br />
PHẢI GIẶM LẸ TIẾNG VĂN HOA VÀ CÂU NÓI BÓNG.<br />
Lời bảo. Tiếng nào gọi là tiếng văn hoa, thế thì ai ai cũng đã biết; muốn học các tiếng<br />
các câu văn hoa thể ấy thì hãy học năng xem các sách hay, nhứt là những bài văn <strong>thi</strong><br />
phú.<br />
Lại khi gặp cách nói nào hay, thì nên biên ký vào tạp mà học để có việc mà dùng.<br />
Còn những cách nói bóng vốn trong tiếng Annam cũng có như trong tiếng khác; song<br />
vì trong tiếng Annam chưa đặt chính tên cho các cách nói ấy, nên nay tôi phải mượn<br />
tiếng Langsa mà chỉ tên những cách nói ấy, rồi cũng giải cho học trò được rõ mà<br />
dùng.<br />
14. H. Có mấy cách làm cho câu thêm văn hoa?<br />
T. Có hai cách: 1. Là thêm Éphthète, 2. Là dùng Figures.<br />
15. H. Éphthète là chi?
Change language