van chuong thi phu annam 1919+1923

22. I. Câu đối hai chữ. Muốn đặt trắc bình thì mặc ý, miễn là câu dưới nghịch câu trên
như: quân thần đối với phụ tử; thiên địa đối với quỉ thần; má phấn đối với môi son.
23. II. Câu đối ba chữ. Tiếng nào trắc bình cũng đặng, miễn là từng đặt trắc giữa hai
bình hay là bình giữa hai trắc, lại cũng đừng ba trắc ba bình luôn nhau; những cách ấy
tuy không sái luật song khó nghe nên không mấy ai đặt.
Ví dụ: Trước phò vua – sau giúp nước.
Thắng ba thù – trừ bảy mối.
24. III. Câu đối bốn chữ. Nhứt tam mặc tình, nhì tứ trắc bình đối nhau. Nghĩa là chữ
thứ 1 và thứ 3 mặc ý, còn chữ thứ 2 và thứ 4 nghịch nhau.
Ví dụ: Dựng lò tạo hóa – Sửa bức càn khôn.
Cái râu râu bánh 20 – Nuột lạt bát cơm.
NOTA. Hãy nhớ điều nầy: câu đối từ 4 chữ sấp lên, thì ba chữ sau hết hằng phải có
hai bình hay là hai trắc khít nhau luôn, đừng đặt một trắc ở giữa hai bình, hay là một
bình ở giữa hai trắc. Lại cũng hớ đặt ba bình ba trắc khít nhau.
Ví dụ: Bén hơi rơm lửa; đối lại: hòa khí mây mưa.
Nếu đối: Động lòng mây mưa, thì không đặng vì ba bình ở liên nhau: lòng mây mưa.
25. IV. Câu đối năm chữ. Chữ thứ hai, thứ bốn trắc bình nghịch nhau: chữ thứ 3 và
thứ 5 cũng phải nghịch nhau như vậy.
Ví dụ: Dà rung cây nhát khỉ;
Lại vạch là tìm sâu.
Mèo mướp tha dưa chuột,
Ong bầu đút đậu voi.
26. V. Câu đối sáu chữ. Chữ thứ bốn phải nghịch với chữ thứ sáu, các chữ khác vô
luật. Song nếu dứt nghĩa sau chữ thứ ba, thì lo cho nó nghịch vận với chữ thứ sáu.
Ví dụ:Năm canh những nhớ ngùi ngùi,
Sáu điếm hằng trông vọi vọi.
Chó sủa ma, gà đá bóng,
Trâu chem. Gió, thỏ giỡn trăng 21 .
27. VI. Câu đối bảy chữ. Chữ thứ nhứt và chữ thứ ba mặc ý; chữ thứ hai và thứ bốn
nghịch vận; chữ thứ năm với thứ bảy cũng nghịch vận; và chữ thứ sáu thuận với chữ
thứ hai luôn.
Ví dụ: Vun quén nền nhơn khi tuổi trẻ,
Đắp bồi cội đức thuở xuân xanh.
Bền lòng giao chiến nơi trường pháp,
20 Râu xâu hòa vận; đối lạt bạt cũng hòa vận.
21 Ma gà, gió thỏ ấy là đối hòa vận đó.