26.08.2013 Views

Euskal prentsa herri proiektua da - Euskara

Euskal prentsa herri proiektua da - Euskara

Euskal prentsa herri proiektua da - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

V. Atala: hasieran euskal <strong>prentsa</strong> izan zen<br />

Zilegi <strong>da</strong> esatea, zentzu honetan bederen, "katea ez <strong>da</strong> eten" eta ez (inolaz ere ez<br />

gainera) historian ezagutu diren bi "Eguna" horiek elkarren segi<strong>da</strong> zirela adierazteko. 113<br />

<strong>Euskal</strong> Herrian, beraz, baziren euskarazko aldizkariak, nola edo hala <strong>prentsa</strong>ren egitura-<br />

barnean jokatzen zutenak, hots, estatuak eman<strong>da</strong>ko legediaren barnean. Baina egitura<br />

horretan bertan, baziren egitura hori baino dexente gehiago ziren elementuak: egitura<br />

er<strong>da</strong>ldun eta politiko harekin zerikusirik ez zutenak hain zuzen. Aldizkari horiek, egituraren<br />

parte dira egituran agertzen diren heinean, baina egitura baino gehiago den elementuren<br />

babesleku ere badira, lehendik eman<strong>da</strong>ko gertakizunetik zintzilik bizi diren neurrian.<br />

Historian zehar eman<strong>da</strong>ko gertakizunekin leialki osatua <strong>da</strong> gertakizun-gune hau.<br />

1936.eko gu<strong>da</strong> ostean, lehendik <strong>da</strong>tozen aldizkariak eta sortu berriak direnak -<br />

euskal kultura osoa bezelatsu- 50. hamarka<strong>da</strong>ren amaieran, <strong>Euskal</strong> Herrian eman<strong>da</strong>ko beste<br />

gertakizun politiko baten inguruan mugitzen dira (Euskadi Ta Askatasunaren sorrerak<br />

plazarazten dituen balio politiko-kulturalen inguruan alegia). Noski, honek ez du esan nahi<br />

-ez eta urrik eman<strong>da</strong> ere- aldizkari horiek zerikusirik zutenik aipatu erakundearekin (ba<strong>da</strong><br />

ez ba<strong>da</strong> ere!). Ezertxo ere ez ulertzea litzateke.<br />

Bi adierazbide baino ez, nire baieztapena frogatzeko. Joan Mari Torreal<strong>da</strong>ik "<strong>Euskal</strong><br />

i<strong>da</strong>zleak gaur" azterketa soziologikoan, 1960-1964 urte inguruan ematen den (eta gerorako<br />

abiapuntu izango den) kultur-al<strong>da</strong>keta sakona definitzeko euskal i<strong>da</strong>zleen artean egin<strong>da</strong>ko<br />

inkestan, fenomeno horren eragile nagusia ETA dela azpimarratzen du. "ETA <strong>da</strong>tor lehen<br />

postuan, ia leku osoa berak harturik" . 114 Liburu horretan bertan egiten duen irakurlearen<br />

erretrato errobotak ere hauxe erakusten du: "Abertzale <strong>da</strong> (...) Gehiengoa, ETAk sortu eta<br />

113 Ikus "Eguna" astegunkaria 1 zb. 1986-X-5<br />

114 Torreal<strong>da</strong>i, Juan Mari, <strong>Euskal</strong> I<strong>da</strong>zleak gaur, Jakin, Arantzazu, 1977, 506 or.<br />

294

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!